قرارداد صلح متن تقسیم نامه دستی

قرارداد صلح دستی یا تقسیم نامه دستی، هر دو سندهای مهمی هستن که برای سر و سامان دادن به خیلی از کارهای حقوقی و مالی بین افراد به کار میان، اما اعتبار و نحوه تنظیمشون کلی نکته داره که اگه ندونیم، ممکنه دردسرهای بزرگی برامون درست کنن. این مقاله بهتون کمک می کنه با جزئیات این دو سند آشنا بشید و بدون نگرانی ازشون استفاده کنید.

زندگی پر از لحظه هاییه که ممکنه نیاز پیدا کنیم یه سری از مسائل مالیمون رو بین خودمون و بقیه، دوستانه و بدون دردسر حل و فصل کنیم. اینجاست که پای دو تا سند مهم وسط میاد: قرارداد صلح دستی و تقسیم نامه دستی. خیلی ها فکر می کنن همین که یه چیزی رو روی کاغذ بنویسن و امضا کنن، دیگه کار تمومه. اما واقعیت اینه که دنیای حقوقی پیچیدگی های خاص خودشو داره و اگه حواسمون به جزئیات نباشه، ممکنه یه توافق ساده، تبدیل به یه پرونده پیچیده تو دادگاه بشه.

شاید شما هم توی موقعیتی قرار گرفتید که خواستید یه ملک رو به اسم کسی بزنید، یا سهم الارثتون رو با خواهر و برادرتون تقسیم کنید، یا حتی یه دعوای کوچیک رو دوستانه تموم کنید. توی این شرایط، اولین چیزی که به ذهنمون می رسه، نوشتن یه قرارداد دستیه. این مقاله دقیقا برای شما نوشته شده تا بفهمید این اسناد دستی چی هستن، چقدر اعتبار دارن، چطور باید درست و حسابی بنویسیدشون، چه فرقایی با هم دارن و کلا از سیر تا پیاز ماجرا باخبر بشید تا خیالتون از بابت توافقاتتون راحت باشه. پس بزن بریم که ببینیم این صلح نامه و تقسیم نامه دستی چه جوریاست!

بخش اول: صلح نامه دستی – ابزاری برای مصالحه و انتقال

خب، بیایید اول بریم سراغ صلح نامه. اسمش خودش گویای یه چیزاییه، نه؟ صلح یعنی آشتی و توافق. تو دنیای حقوقی ما، عقد صلح مثل یه چاقوی سوئیسی می مونه؛ خیلی کارها رو میشه باهاش انجام داد و حسابی دستمون رو باز میذاره.

صلح نامه دستی چیست؟ یک آشنایی دوستانه

عقد صلح یه قرارداد خیلی منعطف تو قانون مدنی ماست (تو ماده 752 قانون مدنی بهش اشاره شده). کاربردش هم فقط به آشتی کردن و تموم کردن دعواها محدود نمیشه. مثلا فرض کنین یه اختلاف مالی کوچیک بین دو نفر پیش اومده، به جای اینکه کار به دادگاه و وکیل و هزینه بکشه، می تونن با یه صلح نامه، دوستانه ماجرا رو تموم کنن. یا مثلا یه نفر می خواد مالش رو به کس دیگه منتقل کنه؛ می تونه به جای اینکه از عقد بیع (خرید و فروش) استفاده کنه، با یه صلح نامه، این کار رو انجام بده.

حالا این وسط، صلح نامه دستی چیه؟ خب، از اسمش معلومه دیگه! صلح نامه ای که تو دفترخونه ثبت نشده و خود طرفین، یعنی اون کسی که صلح می کنه (مصالح) و اون کسی که صلح رو قبول می کنه (متصالح)، رو یه کاغذ معمولی، با دست خودشون یا با کمک یه نفر دیگه می نویسن و امضاش می کنن. دقیقا برعکس صلح نامه رسمی که باید بره تو دفتر اسناد رسمی ثبت بشه و یه سری تشریفات خاص داره. صلح نامه دستی، یه سند عادی به حساب میاد.

حساب و کتاب اعتبار صلح نامه دستی: آیا میشه بهش اعتماد کرد؟

یکی از مهم ترین سوالاتی که برای همه پیش میاد اینه که اصلا این صلح نامه های دستی اعتبار دارن؟ میشه بهشون تکیه کرد؟ جوابش یه کم پیچیده تر از بله یا خیر ساده ست.

قانون مدنی ما اصل آزادی قراردادها رو قبول داره. یعنی چی؟ یعنی آدم ها می تونن هر توافقی که دوست دارن، با هر شرایطی که بخوان، بین خودشون داشته باشن، به شرط اینکه خلاف قانون نباشه و شرایط اصلی یه معامله درست رو رعایت کنن (مثل اینکه با رضایت کامل باشه، هوشیار باشن و موضوع معامله هم قانونی باشه). پس از این بابت، بله، صلح نامه دستی هم اعتبار داره و می تونه یه سند حقوقی معتبر باشه. اگه کار به دادگاه بکشه، قاضی می تونه بهش استناد کنه و بر اساسش حکم بده.

اما یه امای بزرگ اینجا وجود داره! تفاوت اصلی بین سند عادی (مثل همین صلح نامه دستی) و سند رسمی (مثل سند محضری) تو قدرت اثباتی و قدرت اجراییشونه. سند رسمی، خودش به خودی خود اثبات کننده همه چیزه و لازم نیست تو دادگاه ثابتش کنی. تازه، میشه مستقیم باهاش بری سراغ اجرا و مثلا اگه طرف به تعهدش عمل نکرد، بدون دوندگی زیاد حکم اجرا بگیری.

ولی سند عادی چی؟ سند عادی اگه یکی از طرفین انکار یا تردید کنه (یعنی بگه این امضا مال من نیست، یا بگه شک دارم که این سند درسته)، اون وقت کار سخت میشه. باید بری دادگاه و با هزار تا دلیل و مدرک، ثابت کنی که سندت معتبره و اون امضا واقعا مال طرف بوده. اینجا نقش شهود خیلی پررنگ میشه. اگه صلح نامه دستی شما شهود داشته باشه و شهود هم مشخصاتشون کامل باشه و زیر سند رو امضا کرده باشن، اعتبار سندتون خیلی قوی تر میشه و دفاع کردن ازش تو دادگاه راحت تره. پس حواستون باشه، هر وقت یه سند دستی می نویسید، حتما از حداقل دو نفر بخواهید به عنوان شاهد زیرش رو امضا کنن و مشخصاتشون هم کامل بنویسن. بهتره شهود از اقوام درجه یک طرفین نباشن که شبهه ای پیش نیاد.

صلح نامه دستی معتبر است، اما قدرت اثباتی و اجرایی آن به اندازه سند رسمی نیست و در صورت انکار یا تردید، باید در مراجع قضایی اثبات شود. نقش امضای طرفین و شهود برای اعتبار آن حیاتی است.

نحوه نوشتن صلح نامه دستی: قدم به قدم برای خودت

رسیدیم به بخش جذاب ماجرا! چطور یه صلح نامه دستی درست و حسابی بنویسیم که بعدا برامون دردسر نشه؟ لازم نیست حتما یه وکیل یا حقوق دان باشید تا بتونید این کار رو انجام بدید، اما باید به یه سری نکات مهم دقت کنید.

مقدمات

هیچ فرم از پیش تعیین شده ای برای صلح نامه دستی وجود نداره. می تونید رو یه کاغذ معمولی بنویسیدش. اما مهم اینه که هر چیزی رو واضح و دقیق بنویسید. فرض کنین یه آدم غریبه داره این سند رو می خونه، آیا همه چیز رو می فهمه؟

اجزای اصلی متن صلح نامه

1. عنوان سند: حتما بالای برگه بنویسید قرارداد صلح دستی یا صلح نامه عادی. اینجوری مشخص میشه با چه سندی طرف هستیم.
2. مشخصات کامل طرفین (مصالح و متصالح): این بخش خیلی مهمه! نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، آدرس دقیق پستی و حتی شماره تماس هر دو طرف رو با دقت بنویسید. جلوی هر کدوم هم می تونید اضافه کنید: با هویت معلوم و اقرار به صحت امضاء. این یعنی خود شخص حضور داشته و هویتش تایید شده.
3. موضوع صلح: اینجا باید دقیقا مشخص کنید که چی داره صلح میشه. مثلا:
   • شش دانگ یک دستگاه آپارتمان مسکونی به پلاک ثبتی …
   • تمامی حقوق وراثتی بنده از ماترک مرحوم/مرحومه …
   • طلب به مبلغ (عدد) ریال بابت (علت طلب)…

   هر چی دقیق تر باشه، بهتره.

4. مال الصلح (عوض صلح): یعنی در ازای این صلح، چی داده میشه؟ حتی اگه صلح بلاعوض باشه (یعنی در ازاش چیزی گرفته نمیشه)، باید یه چیز نمادین بنویسید. مثلا مبلغ یک میلیون ریال وجه رایج یا یک شاخه نبات. این کار باعث میشه از نظر حقوقی اشکالی پیش نیاد.
5. شرایط و تعهدات طرفین: این قسمت خیلی حساسه و باید با دقت نوشته بشه:
   • عبارت مصالح کلیه حقوق و دعاوی احتمالی را از خود سلب و ساقط می نماید. رو حتما اضافه کنید. این یعنی کسی که مال رو صلح کرده، دیگه حق هیچ ادعایی نداره.
   • سلب کافه خیارات، به خصوص خیار غبن (ولو فاحش). این یعنی طرفین دیگه نمی تونن ادعا کنن که سرشون کلاه رفته یا ضرر زیادی کردن، حتی اگه واقعا هم ضرر کرده باشن. این جمله تو قرارداد صلح خیلی رایجه.
   • مشخص کنید که مال الصلح و مورد صلح چطور و کی تحویل داده میشه.
   • مسئولیت پرداخت هزینه های احتمالی مثل مالیات یا عوارض رو مشخص کنید.
   • اگه خواستید، می تونید برای خودتون یا طرف مقابل حق فسخ (یعنی حق باطل کردن قرارداد) بذارید، ولی اگه نذارید و کافه خیارات رو هم سلب کرده باشید، فسخ قرارداد تقریبا غیرممکنه.
6. تاریخ و محل تنظیم: حتما تاریخ دقیق (روز، ماه، سال) و محل نوشتن صلح نامه (شهر، استان) رو بنویسید.
7. امضا و اثر انگشت: مهم ترین بخش! هر دو طرف (مصالح و متصالح) باید زیر تمام صفحات صلح نامه رو امضا و اثر انگشت بزنن. اگه کسی سواد نداره، حتما اثر انگشتش کافیه.
8. امضای شهود: همونطور که گفتم، حداقل دو نفر به عنوان شاهد، مشخصات کاملشون رو بنویسن (نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی) و زیر تمامی صفحات رو امضا کنن. بهتره این شهود خویشاوند نزدیک طرفین نباشن.

یه نکته خیلی مهم دیگه هم اینه که شرایط اساسی صحت معامله رعایت بشه: هر دو طرف باید اهلیت قانونی داشته باشن (یعنی بالغ، عاقل و رشید باشن و ممنوع المعامله نباشن)، با قصد و رضایت کامل قرارداد رو امضا کنن و موضوع قرارداد هم باید مشروع و قانونی باشه.

چند تا نمونه صلح نامه دستی که به کارت میاد

برای اینکه کارتون راحت تر بشه، اینجا چند تا نمونه کلی از متن صلح نامه دستی رو براتون میارم که می تونید ازشون به عنوان الگو استفاده کنید و با توجه به شرایط خودتون تغییرش بدید.

نمونه 1: متن صلح نامه دستی انتقال ملک/زمین

بسمه تعالی

قرارداد صلح دستی / صلح نامه عادی

تاریخ: ………………….

محل تنظیم: …………………. (شهر)

طرفین قرارداد:

مصالح (صلح کننده):

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• نام پدر: ………………….
• شماره شناسنامه: ………………….
• کد ملی: ………………….
• آدرس دقیق: ………………….
• شماره تماس: ………………….

متصالح (صلح گیرنده):

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• نام پدر: ………………….
• شماره شناسنامه: ………………….
• کد ملی: ………………….
• آدرس دقیق: ………………….
• شماره تماس: ………………….

ماده 1: موضوع صلح

موضوع این قرارداد صلح، عبارت است از انتقال و واگذاری قطعی شش دانگ یک دستگاه آپارتمان / زمین با مشخصات کامل زیر:

• نوع ملک: …………………. (آپارتمان، زمین، باغ، ویلا)
• پلاک ثبتی اصلی و فرعی: …………………. (مثلا پلاک ثبتی 123 فرعی از 456 اصلی)
• بخش ثبتی: ………………….
• آدرس دقیق ملک: ………………….
• متراژ: …………………. متر مربع
• حدود اربعه (شمالاً به، جنوباً به، شرقاً به، غرباً به): …………………. (در صورت امکان با ذکر جزئیات و پلاک های مجاور)
• شامل کلیه توابع و لواحق شرعی و عرفی و آنچه در سند رسمی قید شده است از جمله انشعابات آب، برق، گاز و تلفن (در صورت وجود)، پارکینگ و انباری (در صورت وجود).

ماده 2: مال الصلح (عوض صلح)

عوض صلح مبلغ …………………. (عدد به ریال) ریال (معادل …………………. (عدد به تومان) تومان) وجه نقد رایج کشور می باشد که تمام و کمال در تاریخ تنظیم این صلح نامه توسط متصالح به مصالح پرداخت و مصالح اقرار به دریافت آن نمود.

ماده 3: شرایط و تعهدات

1. مصالح به موجب این صلح نامه، تمامی حقوق و منافع و دعاوی احتمالی خود را نسبت به موضوع صلح از خود سلب و ساقط نموده و هیچگونه ادعایی در آینده در این خصوص نخواهد داشت.
2. طرفین کافه خیارات از جمله خیار غبن (ولو فاحش یا افحش) را از خود سلب و ساقط نمودند و حق بر هم زدن یک جانبه این قرارداد را از خود سلب می نمایند، مگر با اقاله (توافق دو طرفه).
3. مسئولیت پرداخت کلیه هزینه ها، عوارض، مالیات و حق الثبت مربوط به انتقال رسمی ملک در آینده، بر عهده …………………. (مصالح / متصالح / هر دو به نسبت) می باشد.
4. تحویل و تسلیم موضوع صلح (ملک) در تاریخ …………………. و در محل …………………. صورت می گیرد.
5. مصالح متعهد می گردد که هر زمان متصالح جهت انتقال رسمی سند به دفتر اسناد رسمی مراجعه نماید، بدون هیچگونه عذر و بهانه ای در دفترخانه حاضر شده و نسبت به امضای سند رسمی انتقال اقدام نماید.
6. (شرایط دیگر مدنظر طرفین)………………….

این قرارداد در کمال صحت عقل و سلامت اراده طرفین و بدون هیچگونه اجبار یا اکراهی تنظیم و امضا گردید.

امضا و اثر انگشت مصالح: ………………….

امضا و اثر انگشت متصالح: ………………….

شهود:

شاهد 1:

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• کد ملی: ………………….
• امضا: ………………….

شاهد 2:

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• کد ملی: ………………….
• امضا: ………………….

نمونه 2: متن صلح نامه دستی سهم الارث

(مشابه نمونه 1، با تغییر در موضوع صلح)

ماده 1: موضوع صلح

موضوع این قرارداد صلح، عبارت است از تمامی حقوق، سهم الارث و منافع (تعداد) دانگ / (نسبت) از (نوع مال مثل: یک باب منزل مسکونی / یک حساب بانکی / مجموع ماترک) متعلق به مرحوم/مرحومه …………………. (نام متوفی) فرزند …………………. (نام پدر متوفی) به شماره شناسنامه …………………. و کد ملی …………………. که در تاریخ …………………. فوت نموده است. این سهم الارث به موجب گواهی انحصار وراثت شماره …………………. از دادگاه …………………. به مصالح تعلق گرفته است.

(ادامه متن مشابه نمونه 1)

نمونه 3: متن صلح نامه عمری دستی (با تأکید بر لزوم رسمی کردن برای ملک)

صلح عمری یعنی شما مالی رو به کسی صلح می کنی، ولی حق استفاده از اون مال رو تا وقتی زنده ای برای خودت نگه می داری. بعد از فوت شما، مالکیت کامل و حق استفاده از اون مال به متصالح می رسه.

اگه موضوع صلح عمری، ملک یا زمین باشه، حتما باید رسمی تو دفتر اسناد رسمی ثبت بشه. صلح عمری دستی برای اموال غیرمنقول (مثل ملک) اعتبار کافی نداره و ممکنه بعدا کلی دردسر ایجاد کنه. اما برای اموال منقول (مثل ماشین یا پول) میشه دستی هم نوشت، ولی باز هم توصیه میشه که رسمی باشه تا قضیه محکم کاری بشه.

ماده 1: موضوع صلح (مثال برای خودرو)

موضوع این قرارداد صلح، عبارت است از شش دانگ یک دستگاه خودرو سواری مدل ………………….، رنگ ………………….، شماره شاسی ………………….، شماره موتور …………………. و شماره پلاک …………………. به نام مصالح.

ماده 3: شرایط و تعهدات (تغییرات برای صلح عمری)

1. مصالح، مالکیت شش دانگ خودرو فوق الذکر را به متصالح صلح می نماید.
2. حق استفاده، تصرف و انتفاع از خودروی مورد صلح، تا زمان حیات مصالح، به صورت کامل و بدون قید و شرط، در اختیار مصالح خواهد بود و متصالح حق هیچگونه تصرفی را در زمان حیات مصالح نخواهد داشت.
3. پس از فوت مصالح، حق استفاده، تصرف و انتفاع از خودرو، به صورت کامل به متصالح منتقل می گردد و متصالح می تواند نسبت به انتقال سند رسمی به نام خود اقدام نماید.
4. (ادامه شرایط مشابه نمونه 1)

بخش دوم: تقسیم نامه دستی – وقتی پای اموال مشترک در میونه

حالا بریم سراغ یکی دیگه از سندهای کاربردی، یعنی تقسیم نامه دستی. این سند بیشتر زمانی به کار میاد که چند نفر تو یه مال شریک باشن.

تقسیم نامه دستی چیه؟ قصه اموال مشاعی

احتمالا اسم مال مشاع رو شنیده اید. مال مشاع یعنی مالی که چند نفر توش شریک هستن، بدون اینکه سهم هر کدومشون دقیقا مشخص شده باشه که کدوم قسمت از مال برای اونه. مثلا فرض کنین یه خونه پدری به ارث رسیده و سه تا بچه توش شریکن. این خونه مشاعه. یا یه زمین کشاورزی که چند تا خواهر و برادر با هم خریدن. اینجا مشکل اینه که هیچ کدوم نمی تونن بدون اجازه بقیه، تو اون مال تصرف کنن یا بفروشنش.

تقسیم نامه دستی همینجاست که وارد عمل میشه. هدف اصلی تقسیم نامه اینه که سهم هر شریک از مال مشاع رو مشخص و جدا کنه. یعنی هر کس بدونه دقیقا کدوم قسمت از ملک یا مال مال اونه. اینجوری دیگه نیازی به اجازه بقیه برای تصرف تو سهم خودش نیست.

تقسیم نامه هم مثل صلح نامه، هم می تونه رسمی باشه (که تو دفترخونه ثبت میشه) و هم دستی (که بین خود شرکا نوشته میشه). اگه موضوع مال غیرمنقول (مثل ملک) باشه، برای اینکه کارتون محکم کاری بشه و بتونید سند جداگانه بگیرید، باید سراغ تقسیم نامه رسمی و بعد افراز برید که تو اداره ثبت انجام میشه. اما برای توافقات اولیه یا اموال منقول، تقسیم نامه دستی هم کاربرد داره.

شرایط تقسیم نامه دستی: حواست به این نکات باشه

تقسیم نامه دستی، برای اینکه معتبر باشه و کار دستتون نده، باید یه سری شرایط قانونی رو داشته باشه. حتما این موارد رو با دقت رعایت کنید:

1. رضایت و توافق همه شرکا: این مهم ترین شرطه! (ماده 591 قانون مدنی). همه کسانی که تو مال شریکن، باید با رضایت کامل و بدون هیچ اجبار و اکراهی، پای تقسیم نامه رو امضا کنن. اگه یکی از شرکا راضی نباشه، تقسیم نامه دستی باطل میشه و برای تقسیم مال باید از طریق دادگاه اقدام کنید.
2. اهلیت قانونی همه شرکا: یعنی هیچ کدوم از شرکا نباید محجور باشن (مثلا صغیر، سفیه یا مجنون). اگه یکی از شرکا محجور باشه، قیم یا ولی قانونی اون باید تو قرارداد شرکت کنه.
3. سهم کسی بی ارزش نشه: (ماده 595 قانون مدنی) تقسیم نباید جوری باشه که سهم یکی از شرکا کلا بی ارزش یا از بین بره. مثلا اگه یه زمین خیلی کوچیک باشه و با تقسیم کردن به چند قسمت، هیچ قسمتی قابل استفاده نباشه، اون تقسیم درست نیست.
4. مال وقفی نباشه: اموال وقفی رو نمیشه تقسیم کرد و باید به صورت وقف باقی بمونن.

چطور یه تقسیم نامه دستی بنویسیم؟

نوشتن تقسیم نامه دستی هم مثل صلح نامه دستی، نیاز به دقت تو جزئیات داره. مخصوصا اگه پای ملک و زمین وسط باشه، باید خیلی ریزبین باشیم.

اجزای اصلی متن تقسیم نامه

1. عنوان سند: بالای برگه بنویسید تقسیم نامه دستی اموال مشاعی یا توافقنامه تقسیم ارث.
2. مشخصات کامل تمامی شرکا: دقیقا مثل صلح نامه، نام، نام خانوادگی، کد ملی، نام پدر، آدرس و شماره تماس همه شرکا رو به دقت بنویسید.
3. مشخصات دقیق مال یا اموال مورد تقسیم: این بخش، قلب تقسیم نامه ست. باید با جزئیات کامل، مالی که قراره تقسیم بشه رو توصیف کنید. مثلا:
   • برای ملک: پلاک ثبتی، آدرس کامل، متراژ، حدود اربعه (چهار جهت اصلی) و مشخصات هر بخش (مثلا اگه یه خونه دو طبقه ست، طبقه اول برای کی، طبقه دوم برای کی).
   • برای خودرو: مدل، رنگ، شماره شاسی، شماره موتور، پلاک.
   • برای حساب بانکی یا سهام: شماره حساب، نام بانک، تعداد سهام، نام شرکت.

   هر چی جزئیات بیشتر و دقیق تر باشه، از بروز اختلاف تو آینده جلوگیری میشه. می تونید حتی نقشه ای از ملک رو بکشید و ضمیمه کنید که مرزها مشخص باشن.

4. نحوه تقسیم و تعیین حصه هر شریک: اینجا باید دقیقا و واضح بنویسید که کدوم بخش یا چه سهمی از مال به صورت اختصاصی به کدوم شریک میرسه. مثلا: طبقه همکف منزل مسکونی واقع در پلاک ثبتی فوق به نام آقای X، و طبقه اول به نام خانم Y تعلق گرفت.
5. تعهدات مربوط به هزینه ها: مسئولیت پرداخت عوارض، مالیات، حق الثبت و سایر هزینه های مربوط به این تقسیم رو مشخص کنید. مثلا: هزینه های انتقال سند رسمی هر سهم، بر عهده صاحب همان سهم است.
6. ذکر شروط خاص: اگه شروطی مثل حق ارتفاق (مثلا حق عبور از حیاط مشترک)، حقوق عبور و مرور، یا نحوه استفاده از مشاعات (مثل حیاط، راه پله) وجود داره، اون ها رو هم بنویسید.
7. جریمه عدم ایفای تعهدات: می تونید برای عدم انجام تعهدات، جریمه تعیین کنید.
8. تاریخ و محل تنظیم: تاریخ دقیق و محل نوشتن تقسیم نامه رو بنویسید.
9. امضا و اثر انگشت: همه شرکا باید زیر تمام صفحات تقسیم نامه رو امضا و اثر انگشت بزنن.
10. امضای شهود: برای اینکه سندتون محکم تر باشه، حداقل دو نفر شاهد با مشخصات کامل، زیر تمامی صفحات رو امضا کنن.

نکته مهم: وقتی تقسیم نامه دستی برای ملک تنظیم میشه، یادتون باشه که این سند به تنهایی باعث نمیشه سند تک برگی برای هر بخش صادر بشه. برای این کار، باید مراحل افراز و تنظیم سند رسمی در اداره ثبت و دفتر اسناد رسمی طی بشه. تقسیم نامه دستی بیشتر برای توافقات داخلی و مقدماتی بین شرکاست.

نمونه تقسیم نامه دستی برای اموال مشاعی

اینجا هم چند تا نمونه از متن تقسیم نامه دستی رو براتون آماده کردم که می تونید با توجه به نیازتون ازش استفاده کنید.

نمونه 1: متن تقسیم نامه دستی ملک مشاع

بسمه تعالی

تقسیم نامه دستی اموال مشاعی

تاریخ: ………………….

محل تنظیم: …………………. (شهر)

طرفین قرارداد (شرکا):

شریک 1:

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• نام پدر: ………………….
• شماره شناسنامه: ………………….
• کد ملی: ………………….
• آدرس دقیق: ………………….
• شماره تماس: ………………….

شریک 2:

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• نام پدر: ………………….
• شماره شناسنامه: ………………….
• کد ملی: ………………….
• آدرس دقیق: ………………….
• شماره تماس: ………………….

شریک 3: (در صورت وجود شرکای بیشتر، مشخصات کاملشان درج شود)

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• نام پدر: ………………….
• شماره شناسنامه: ………………….
• کد ملی: ………………….
• آدرس دقیق: ………………….
• شماره تماس: ………………….

ماده 1: مشخصات مال مشاع مورد تقسیم

موضوع این تقسیم نامه، عبارت است از تقسیم یک باب منزل مسکونی / قطعه زمین مشاع به پلاک ثبتی …………………. (فرعی) از …………………. (اصلی)، واقع در بخش ثبتی ………………….، به آدرس دقیق: ………………….، به متراژ تقریبی …………………. متر مربع، با حدود اربعه …………………. (شمالاً به، جنوباً به، شرقاً به، غرباً به). این ملک به موجب …………………. (مثلا گواهی انحصار وراثت / سند مالکیت مشترک) به صورت مشاعی در مالکیت شرکای فوق می باشد.

ماده 2: نحوه تقسیم و تعیین حصه هر شریک

طرفین با توافق و رضایت کامل، ملک مشاع فوق را به شرح ذیل بین خود تقسیم می نمایند:

1. سهم شریک 1 (آقا/خانم ………………….):

   ایشان مالک و صاحب اختصاصی طبقه همکف / قسمت شمالی / قطعه شماره 1 ملک فوق الذکر به متراژ تقریبی …………………. متر مربع، شامل …………………. (مثلا یک اتاق، آشپزخانه و سرویس بهداشتی) با دسترسی مستقل از …………………. (مثلا کوچه اصلی) و با حدود مشخص شده بر روی نقشه پیوست (در صورت وجود نقشه) می گردد.

2. سهم شریک 2 (آقا/خانم ………………….):

   ایشان مالک و صاحب اختصاصی طبقه اول / قسمت جنوبی / قطعه شماره 2 ملک فوق الذکر به متراژ تقریبی …………………. متر مربع، شامل …………………. (مثلا دو اتاق، هال، پذیرایی، آشپزخانه و سرویس بهداشتی) با دسترسی مستقل از …………………. (مثلا حیاط) و با حدود مشخص شده بر روی نقشه پیوست (در صورت وجود نقشه) می گردد.

3. سهم شریک 3 (در صورت وجود): ………………….

ماده 3: شرایط و تعهدات

1. طرفین توافق نمودند که تمامی حقوق و منافع متعلق به سهم اختصاصی هر یک از شرکا، به طور کامل به ایشان منتقل شده و هیچ یک از شرکا حق اعتراض یا ادعای دیگری در خصوص تقسیم انجام شده نخواهد داشت.
2. طرفین کافه خیارات از جمله خیار غبن (ولو فاحش یا افحش) را از خود سلب و ساقط نمودند.
3. مسئولیت پرداخت کلیه هزینه ها، عوارض، مالیات و حق الثبت مربوط به انتقال رسمی سند و افراز هر سهم، بر عهده صاحب همان سهم است.
4. محدوده و مرزهای هر سهم بر اساس توافق طرفین و در صورت لزوم با تعیین کارشناس رسمی، مشخص گردیده و مورد پذیرش همه قرار گرفته است.
5. (شرایط دیگر مدنظر شرکا، مثلا نحوه استفاده از مشاعات، حق ارتفاق، حقوق عبور و مرور و …) ………………….

این تقسیم نامه با رضایت کامل و بدون هیچ اجبار یا اکراهی بین شرکا تنظیم و امضا گردید.

امضا و اثر انگشت شریک 1: ………………….

امضا و اثر انگشت شریک 2: ………………….

امضا و اثر انگشت شریک 3: ………………….

شهود:

شاهد 1:

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• کد ملی: ………………….
• امضا: ………………….

شاهد 2:

• نام و نام خانوادگی: ………………….
• کد ملی: ………………….
• امضا: ………………….

نمونه 2: متن تقسیم نامه دستی ارث

(مشابه نمونه 1، با تغییر در مشخصات مال مشاع و نحوه تقسیم)

ماده 1: مشخصات اموال متوفی (ماترک) مورد تقسیم

موضوع این تقسیم نامه، عبارت است از تمامی اموال و دارایی های به جای مانده از مرحوم/مرحومه …………………. (نام متوفی) فرزند …………………. (نام پدر متوفی) به شماره شناسنامه …………………. و کد ملی …………………. که در تاریخ …………………. فوت نموده است. این اموال به موجب گواهی انحصار وراثت شماره …………………. از دادگاه …………………. به شرح زیر بین وراث (طرفین این تقسیم نامه) تقسیم می شود:

• یک باب منزل مسکونی به پلاک ثبتی …………………. واقع در ………………….
• یک دستگاه خودرو سواری مدل ………………….، شماره پلاک ………………….
• مبلغ …………………. ریال موجودی حساب بانکی به شماره …………………. در بانک ………………….
• (سایر اموال و دارایی ها با مشخصات دقیق)………………….

ماده 2: نحوه تقسیم ماترک و تعیین حصه هر وارث

وراث با توافق و رضایت کامل، ماترک فوق را به شرح ذیل بین خود تقسیم می نمایند:

1. سهم وارث 1 (آقا/خانم ………………….):

   ایشان مالک و صاحب اختصاصی منزل مسکونی به پلاک ثبتی مذکور می گردد و از سایر اموال سهمی ندارد.

2. سهم وارث 2 (آقا/خانم ………………….):

   ایشان مالک و صاحب اختصاصی خودرو سواری مذکور و مبلغ (عدد) ریال از موجودی حساب بانکی می گردد و از سایر اموال سهمی ندارد.

3. (ادامه برای سایر وراث و مشخص کردن دقیق سهم هر کدام)………………….

ماده 3: شرایط و تعهدات

1. طرفین توافق نمودند که تمامی حقوق، سهم الارث و منافع متعلق به حصه اختصاصی هر یک از وراث، به طور کامل به ایشان منتقل شده و هیچ یک از وراث حق اعتراض یا ادعای دیگری در خصوص تقسیم انجام شده نخواهد داشت.
2. کلیه دیون و بدهی های احتمالی متوفی (در صورت وجود) به صورت …………………. (مثلا مساوی / بر اساس سهم الارث) بین وراث تقسیم و پرداخت خواهد شد.
3. (ادامه شرایط مشابه نمونه 1)………………….

بخش سوم: جمع بندی، مقایسه و توصیه های مهم

تا اینجا با قرارداد صلح دستی و تقسیم نامه دستی آشنا شدیم. دیدیم که این اسناد چقدر می تونن کارمون رو راه بندازن، اما در عین حال، اگه درست و حسابی تنظیم نشن، ممکنه دردسرهای بزرگی برامون درست کنن. حالا بیایید یه جمع بندی بکنیم و چند تا نکته مهم رو مرور کنیم.

مدارک لازم برای تنظیم صلح نامه و تقسیم نامه دستی چیه؟

برای اینکه بتونید یه صلح نامه یا تقسیم نامه دستی بنویسید، باید یه سری مدارک اولیه رو دم دست داشته باشید:

• مدارک هویتی طرفین: کارت ملی و شناسنامه همه کسانی که تو قرارداد هستن. حواستون باشه که کد ملی و شماره شناسنامه رو درست بنویسید.
• مدارک اثبات مالکیت: سند مالکیت، قولنامه، مبایعه نامه، یا هر مدرکی که نشون بده شما صاحب اون مالی هستید که داره صلح یا تقسیم میشه. مثلا اگه ارثه، گواهی انحصار وراثت و بنچاق های قدیمی لازمه.
• وکالت نامه (در صورت لزوم): اگه یکی از طرفین نتونسته خودش حضور داشته باشه و یه وکیل به جاش امضا می کنه، حتما باید وکالت نامه رسمی و معتبر اون وکیل همراه باشه و تو متن قرارداد هم بهش اشاره بشه.

هزینه تنظیم صلح نامه و تقسیم نامه دستی چقدر در میاد؟

یکی از خوبی های اسناد دستی اینه که اگه خودتون دست به کار بشید و بنویسیدشون، هیچ هزینه ای ندارن. فقط یه خودکار و یه کاغذ لازم دارید!

اما اگه حس کردید موضوع پیچیده ست یا نمی خواید ریسک کنید، می تونید از یه وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید که یه متن حرفه ای و بی نقص براتون بنویسه. خب، طبیعیه که اونا بابت تخصص و وقتی که میذارن، هزینه دریافت می کنن. این هزینه بسته به پیچیدگی قرارداد و حق الزحمه وکیل یا مشاور متفاوته، اما قطعا از هزینه هایی که ممکنه تو دادگاه متحمل بشید، کمتره!

صلح نامه و تقسیم نامه دستی: فرقشون کجاست؟

حالا که با هر دو سند آشنا شدید، بیایید ببینیم دقیقا فرقشون چیه و کجاها به هم شبیهن.

تفاوت ها:

• هدف اصلی: هدف اصلی صلح نامه، معمولا یا حل و فصل یه اختلاف و دعواست (مصالحه) یا انتقال مالکیت یا منفعت یه مال از یه نفر به نفر دیگه ست. در واقع، جایگزین عقودی مثل بیع (خرید و فروش) یا هبه (بخشیدن) میشه. اما تقسیم نامه، فقط برای جداسازی سهم هر شریک از یه مال مشترک (مشاع) به کار میره.
• ماهیت حقوقی: صلح نامه یه عقد (قرارداد) به حساب میاد که انواع مختلفی داره (مثل صلح عمری، صلح رقبی). تقسیم نامه هم نوعی اقدام حقوقی برای رفع ابهام از مالکیت مشاعیه.

شباهت ها:

• سند عادی: هر دوی این ها وقتی دستی نوشته میشن، سند عادی به حساب میان و تو دفتر اسناد رسمی ثبت نشدن.
• نیاز به اهلیت و قصد: برای معتبر بودن هر دو، همه طرفین باید اهلیت قانونی داشته باشن (بالغ، عاقل، رشید) و با قصد و رضایت کامل قرارداد رو امضا کنن.
• تقویت با شهود: هر دو سند با امضای شهود، اعتبارشون تو دادگاه بیشتر میشه.

چه وقت دستی، چه وقت رسمی؟ یه تصمیم مهم

این سوال کلیدیه! کی باید سراغ سند دستی بریم و کی حتما باید بریم دفترخونه و سند رسمی بگیریم؟

مزایای سند رسمی:

• قدرت اجرایی بالا: سند رسمی حکم سند لازم الاجرا رو داره. یعنی اگه طرف به تعهدش عمل نکرد، می تونید مستقیم از طریق اداره ثبت برای اجراش اقدام کنید و دیگه لازم نیست بری دادگاه و وقتت رو تلف کنی.
• عدم نیاز به اثبات: سند رسمی، خودش به خودی خود معتبره و کسی نمی تونه انکار یا تردید کنه.
• اطمینان خاطر: خیال شما از بابت اعتبار سند کاملا راحته.

معایب سند عادی:

• نیاز به اثبات: اگه یکی از طرفین زیرش بزنه یا ادعای انکار و تردید کنه، باید تو دادگاه کلی دوندگی کنی و ثابت کنی که سندت معتبره.
• عدم توان اجرایی مستقیم: با سند عادی نمی تونی مستقیم بری سراغ اجرا؛ باید اول تو دادگاه حکم بگیری و بعد اقدام کنی.
• احتمال ابطال: اگه شرایط قانونی رعایت نشده باشه، ممکنه سند باطل بشه.

توصیه قاطع من:

اگه پای اموال غیرمنقول مثل ملک، زمین، آپارتمان یا باغ وسطه، به هیچ عنوان به سند دستی اکتفا نکنید. هر چقدر هم که دوستانه و مطمئن به نظر برسه، برای اینکه از بروز مشکلات بزرگ و پیچیدگی های حقوقی در آینده جلوگیری کنید، حتما باید به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنید و سند رسمی تنظیم کنید. این کار ممکنه کمی هزینه و زمان بر باشه، اما ارزش آرامش خاطری رو که بهتون میده، داره.

برای اموال منقول (مثل خودرو، پول، لوازم منزل) یا اختلافات کوچیک که اهمیت مالی زیادی ندارن، با آگاهی کامل از ریسک ها، می تونید از اسناد دستی استفاده کنید، ولی باز هم تأکید می کنم که اگه کوچکترین شکی دارید، حتما با یه وکیل مشورت کنید.

برای انتقال یا تقسیم اموال غیرمنقول (ملک، زمین)، تنظیم سند رسمی در دفترخانه ضروری است تا از بروز مشکلات حقوقی و قضایی در آینده جلوگیری شود.

این اشتباهات رو تو اسناد دستی انجام نده!

اگه تصمیم گرفتید سند دستی تنظیم کنید، حواستون به این اشتباهات رایج باشه تا کارتون به مشکل نخوره:

1. عدم شفافیت در موضوع یا عوض: مبهم نوشتن مشخصات مال یا اینکه در ازاش چی داده میشه، می تونه باعث سوءتفاهم و دعوا بشه.
2. ناقص بودن مشخصات طرفین یا مال: حتما همه مشخصات هویتی و مشخصات مال رو کامل و دقیق بنویسید.
3. عدم ذکر شرایط مهم یا حق فسخ: اگه شرط خاصی دارید، حتما بنویسید. اگه نمی خواید حق فسخ داشته باشید، عبارت سلب کافه خیارات ولو غبن فاحش رو اضافه کنید.
4. عدم امضا یا اثر انگشت تمامی صفحات: حواستون باشه که همه طرفین باید زیر تمام صفحات رو امضا کنن.
5. عدم حضور یا امضای شهود: شهود نقش مهمی تو اعتبار سند دستی دارن. حتما ازشون بخواهید زیر سند رو امضا کنن و مشخصاتشون رو هم کامل بنویسن.
6. عدم رعایت اهلیت قانونی طرفین: اگه یکی از طرفین محجور باشه، قرارداد باطله.
7. تاریخ نامشخص: تاریخ دقیق تنظیم سند رو فراموش نکنید.

توصیه مؤکد: پیش از اینکه هرگونه سند دستی را تنظیم یا امضا کنید، حتی اگر موضوع کوچکی باشد، بهتر است با یک مشاور حقوقی یا وکیل متخصص مشورت کنید. یک مشاوره کوتاه می تواند شما را از دردسرهای بزرگ حقوقی در آینده نجات دهد.

خب، رسیدیم به پایان راهنمای جامع قرارداد صلح دستی و تقسیم نامه دستی. همونطور که دیدید، این اسناد ابزارهای خیلی کاربردی هستن، اما مثل هر ابزار دیگه ای، استفاده درست و آگاهانه ازشون خیلی مهمه. شاید فکر کنید نوشتن یه کاغذ کوچیک کار ساده ایه، اما همین کاغذ می تونه سرنوشت مالی شما و عزیزانتون رو عوض کنه.

ما سعی کردیم تمام نکات لازم رو به زبون خودمونی و ساده براتون توضیح بدیم تا با چشم باز و آگاهی کامل، قدم تو این مسیر بذارید. همیشه یادتون باشه که دقت و شفافیت، تو هر کار حقوقی، حرف اول و آخر رو میزنه. اگه قراره مالی با ارزش بالا یا ملک و زمین رو با این اسناد منتقل یا تقسیم کنید، حتما و تاکید می کنم حتما از طریق دفتر اسناد رسمی اقدام کنید. این کار به ظاهر پردردسرتر، در واقع از خیلی از مشکلات بزرگ آینده جلوگیری می کنه و براتون آرامش میاره.

با این حال، برای هرگونه سوال یا ابهامی که تو ذهنتون مونده، یا اگه نیاز به نگارش تخصصی این اسناد دارید که کاملاً متناسب با شرایط شما باشه، بهترین کار اینه که با کارشناسان حقوقی و وکلای مجرب مشورت کنید. اونا می تونن بهترین راهنمایی رو بهتون ارائه بدن تا خیالتون از صحت و اعتبار حقوقی توافقاتتون راحت باشه.