نمونه لایحه ابطال مزایده

وقتی در یک مزایده، حق کسی پایمال بشه یا تشریفات قانونی درست رعایت نشه، راهی برای بازگشت به وضعیت قبل از مزایده وجود داره؛ این راه، ابطال مزایده است. ابطال مزایده یعنی اعلام کنیم که اون معامله ای که توی مزایده انجام شده، از اساس بی اعتباره و انگار هیچ وقت اتفاق نیفتاده. حالا اگه می خواید بدونید چطوری میشه این کار رو کرد و چه نمونه لایحه ای لازمه، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

راستش را بخواهید، مزایده ها هم مثل هر فرآیند قانونی دیگه ای، پیچیدگی های خودشون رو دارند. گاهی پیش می آد که توی این فرآیندها، مشکلاتی رخ میده. ممکنه حق و حقوق کسی ضایع بشه یا حتی از عمد یه سری تخلفاتی اتفاق بیفته. اینجا دیگه نمی تونیم بی تفاوت باشیم و باید دست به کار بشیم. دعوای ابطال مزایده، همون راهی هست که قانون برای مقابله با اینجور مشکلات پیش بینی کرده. این راهکار بهمون کمک می کنه تا عدالت دوباره برقرار بشه و ضرر و زیانی که به خاطر یه مزایده غیرقانونی بهمون وارد شده، جبران بشه. از محکوم علیهی که مالش به ناحق به مزایده رفته، تا شخص ثالثی که فکر می کنه حقش توی مزایده خورده شده، همه می تونن با دلایل موجه، درخواست ابطال مزایده رو مطرح کنن.

مبانی قانونی ابطال مزایده: از کجا شروع کنیم؟

ببینید، هر کاری که توی دادگاه و سیستم حقوقی انجام میدیم، باید یه پشتوانه قانونی محکم داشته باشه. ابطال مزایده هم از این قاعده مستثنی نیست. قوانین مختلفی توی کشورمون هستند که دستمون رو برای اعتراض و ابطال مزایده باز می گذارند. مهم ترین این قوانین، قانون اجرای احکام مدنی هست که مواد خیلی مهمی مثل ماده 136، 142 و 143 رو شامل میشه. علاوه بر این، قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی هم مکمل این بحث هستند.

اصلاً فلسفه وجودی این قوانین چیه؟ اینه که مطمئن بشیم همه چیز عادلانه و طبق اصول پیش میره. مثلاً ماده 136 قانون اجرای احکام مدنی، خط قرمزهای برگزاری مزایده رو مشخص کرده. اگه هرکدوم از این خط قرمزها رد بشه، یعنی مزایده از اعتبار ساقط میشه و قابلیت ابطال پیدا می کنه. در کنار این ها، یه سری آراء وحدت رویه هم داریم که دیوان عالی کشور صادر می کنه و حکم قانون رو داره. این آراء، کمک می کنن تا رویه های قضایی یکسان بشه و سر هر مسئله ای هر دادگاهی یه نظر نده. یکی از مهم ترین این ها، رأی وحدت رویه شماره 845 هست که کلی گره از کارهای مربوط به ابطال مزایده باز کرده.

موارد و دلایل اصلی ابطال مزایده: کی می تونیم بگیم مزایده باطله؟

حالا شاید براتون سوال پیش بیاد که اصلاً چه زمانی میشه درخواست ابطال مزایده داد؟ یعنی هر وقت از مزایده ای خوشمون نیومد، می تونیم بگیم باطله؟ معلومه که نه! ابطال مزایده فقط وقتی اتفاق می افته که تخلفات جدی و قانونی رخ داده باشه. قانونگذار این موارد رو مشخص کرده تا هرج ومرج پیش نیاد. بیایید مهم ترین دلایل رو با هم مرور کنیم:

عدم رعایت تشریفات اساسی مزایده (ماده 136 ق.ا.ا.م)

ماده 136 قانون اجرای احکام مدنی مثل یه چک لیست می مونه برای برگزاری مزایده. اگه یکی از بندهای این چک لیست رعایت نشه، مزایده می تونه باطل بشه. این موارد اونقدر مهمن که قانونگذار گفته اگه نباشن، کل مزایده از درجه اعتبار ساقطه. مثلاً:

• برگزاری مزایده در غیر روز، ساعت یا محل معین: فرض کنید توی آگهی مزایده اعلام شده که مزایده فلان روز و فلان ساعت توی دادگستری برگزار میشه، اما یهو می بینید روز و ساعت رو عوض کردن یا اصلاً رفتن یه جای دیگه مزایده رو برگزار کردن. خب، این یعنی بی نظمی و بی قانونی!
• ممانعت غیرقانونی از خرید یا رد بالاترین قیمت پیشنهادی: اگه یه نفر بالاترین قیمت رو پیشنهاد داده و شرایط رو هم داره، اما بی جهت جلوش رو می گیرن یا قیمت پیشنهادی اش رو قبول نمی کنن، این هم تخلفه. انگار دارن به نفع کس دیگه ای کار می کنن.
• عدم حضور نماینده دادسرا (در موارد الزامی): توی بعضی مزایده ها، حضور نماینده دادسرا برای نظارت ضروریه. اگه نماینده نباشه، یعنی پایه های قانونی مزایده سست میشه.
• ممنوعیت خریدار از شرکت در مزایده (ماده 127 ق.ا.ا.م): بعضی افراد طبق قانون نمی تونن توی مزایده خاصی شرکت کنن، مثلاً خود مامور اجرا یا بستگانش. اگه این افراد شرکت کنن و برنده بشن، مزایده قابل ابطاله.
• عدم ابلاغ صحیح آگهی مزایده به محکوم علیه یا اشخاص ذینفع: باید مطمئن بشیم که همه کسایی که توی مزایده ذینفع هستند، از زمان و مکان و شرایط مزایده خبردار میشن. اگه آگهی درست بهشون نرسه، چطور می تونن حقوقشون رو پیگیری کنن؟
• نقص در انتشار آگهی مزایده: گاهی هم هست که آگهی منتشر میشه، اما اطلاعاتش ناقصه یا جوری منتشر شده که کمتر کسی متوجه میشه. این هم می تونه دلیلی برای ابطال باشه.

ابطال مزایده به دلیل مستثنیات دین بودن مال

یکی از مهم ترین و انسانی ترین دلایل ابطال مزایده، اینه که مالی که به مزایده گذاشته شده، جزء «مستثنیات دین» باشه. حالا مستثنیات دین چیه؟ این ها اموالی هستند که قانونگذار گفته حتی اگه یه نفر بدهکار باشه، نمی تونن برای وصول طلب، اون مال رو ازش بگیرن یا به مزایده بذارن. چرا؟ چون این ها نیازهای اولیه زندگی فرد و خانواده اش هستند و اگه گرفته بشن، زندگی شون مختل میشه. مثل چی؟ خونه ای که توی اون زندگی می کنه (اگه در شأنش باشه)، اثاثیه ضروری منزل، ابزار کار و… .

اگه مال به مزایده گذاشته شده و بعداً مشخص بشه که جزء مستثنیات دین بوده، میشه درخواست ابطال مزایده رو داد. این اعتراض می تونه هم به دادرس اجرای احکام بشه (قبل از انتقال سند) و هم در قالب دادخواست جداگانه به دادگاه (بعد از انتقال سند). مثلاً فکر کنید خونه ای که تنها سرپناه یه خانواده بوده، اشتباهی به مزایده رفته. اینجا قانون حامی اونهاست.

حیله، تقلب و تبانی در مزایده

گاهی وقت ها مزایده خیلی ناجوانمردانه برگزار میشه. یعنی چی؟ یعنی یه عده با هم دست به یکی می کنن (تبانی)، یا با حقه و تقلب، می خوان مال رو با قیمت خیلی پایین تر بخرن یا اصلاً کاری کنن که مزایده به نفع خودشون تموم بشه. اینجور کارها، از نظر اخلاقی و قانونی مردوده و دلیلی محکم برای ابطال مزایده است.

• ارزیابی نامتعارف مال: مثلاً یه مال قیمتی رو جوری ارزیابی می کنن که انگار بی ارزشه. این کار رو معمولاً با تبانی کارشناس و خریدار یا عوامل اجرایی انجام میدن.
• تبانی بین خریداران: چند نفر با هم قرار میذارن که قیمت رو بالا نبرن تا یکی از خودشون با قیمت پایین برنده بشه و بعداً سودش رو بین خودشون تقسیم کنن.
• ایجاد مانع برای سایر خریداران: مثلاً اطلاعات غلط به بقیه میدن یا کاری می کنن که نتونن به موقع توی مزایده شرکت کنن.

اثبات این موارد سخته، چون معمولاً پشت پرده اتفاق می افتن. اما با جمع آوری مدارک، شهادت شهود، و بررسی کارشناسی میشه این تبانی ها رو رو کرد.

قیمت گذاری ناعادلانه یا ارزیابی غیرواقعی مال

اهمیت نظر کارشناس رسمی دادگستری توی مزایده ها خیلی زیاده. قیمت گذاری مال باید توسط یه کارشناس بی طرف و متخصص انجام بشه. اگه قیمت گذاری خیلی پایین تر از ارزش واقعی مال باشه، این خودش می تونه دلیل خوبی برای اعتراض و ابطال مزایده باشه. البته برای اعتراض به نظر کارشناس، مهلت قانونی وجود داره و باید حواسمون به این مهلت ها باشه.

ابطال مزایده در صورت تعلق مال به غیر

یه وقتایی پیش میاد که مالی رو به مزایده میذارن، در حالی که اصلاً اون مال متعلق به بدهکار (محکوم علیه) نیست و مال کس دیگه است! خب، معلومه که نمی تونن مال مردم رو به خاطر بدهی کس دیگه ای بفروشن. اینجاست که صاحب اصلی مال می تونه اعتراض کنه و درخواست ابطال مزایده رو بده.

سایر موارد خاص

علاوه بر این ها، موارد دیگه ای هم هست که ممکنه مزایده رو باطل کنه، مثلاً اگه یکی از طرفین (مثلاً برنده مزایده) اهلیت قانونی نداشته باشه، یا اگه مالی که به مزایده رفته، مال وقفی باشه و شرایط مزایده اموال وقفی رعایت نشده باشه و… .

یادتون باشه که برای ابطال مزایده، باید حتماً یکی از دلایل قانونی و محکم رو داشته باشید وگرنه دادگاه درخواستتون رو قبول نمی کنه.

مراحل قانونی درخواست ابطال مزایده: قدم به قدم تا رای نهایی

حالا که دلایل ابطال رو شناختیم، بریم ببینیم اگه بخوایم یه مزایده رو باطل کنیم، باید چه مراحلی رو طی کنیم. این فرآیند یه کم حقوقی و زمان بره، اما اگه طبق اصول پیش بریم، شانس موفقیتمون بیشتر میشه:

تصمیم گیری برای تقدیم دادخواست یا لایحه

اولین قدم اینه که تصمیم بگیریم آیا باید دادخواست بدیم یا لایحه. این دو تا با هم فرق دارن:

• دادخواست: وقتی لازمه یه دعوای جدید رو توی دادگاه مطرح کنیم. مثلاً اگه مزایده تموم شده و سند هم منتقل شده، یا اگه دلایل ابطال پیچیده باشن و نیاز به رسیدگی قضایی کامل باشه، باید دادخواست ابطال مزایده رو به دادگاه عمومی حقوقی بدیم.
• لایحه: اگه مزایده هنوز در مرحله اجراییه و سند منتقل نشده، یا می خوایم به یه تصمیم دادیار اجرای احکام اعتراض کنیم، میتونیم یه لایحه به همون اجرای احکام یا دادگاه مربوطه بدیم و دلایلمون رو توضیح بدیم.

جمع آوری مستندات و ادله

بعد از تصمیم گیری، باید هر مدرکی که دارید و می تونه حرفتون رو ثابت کنه، جمع آوری کنید. این مدارک شامل:

• آگهی مزایده (اصلی و اگه ناقصه، دلیل نقص)
• صورتجلسات برگزاری مزایده
• مدارک مالکیت (اگه مال متعلق به شماست یا مال غیر بوده)
• نظریه های کارشناسی (اگه به قیمت گذاری اعتراض دارید)
• شهادت شهود (اگه تبانی یا تقلبی اتفاق افتاده)
• و هر مدرک دیگه ای که تخلف رو نشون بده.

انتخاب مرجع صالح

باید بدونیم پرونده رو کجا ببریم. معمولاً مرجع صالح برای رسیدگی به دعاوی ابطال مزایده، «دادگاه عمومی حقوقی» هست. البته توی بعضی موارد خاص، ممکنه مرجع دیگه ای صالح باشه، اما در اکثر مواقع با دادگاه حقوقی سروکار داریم.

نحوه طرح دعوا و پیگیری

اگه قراره دادخواست بدیم، باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنیم. بعد از ثبت دادخواست و تعیین وقت رسیدگی، جلسات دادگاه شروع میشه. اونجا باید با لوایح و دفاعیات مستدل، از حقمون دفاع کنیم.

نکات مهم در خصوص مهلت های قانونی

یه نکته خیلی مهم، مهلت های قانونیه. مثلاً ماده 142 قانون اجرای احکام مدنی میگه که اعتراض به عملیات اجرایی باید در یک هفته از تاریخ وقوع ایراد یا اطلاع از اون انجام بشه. اگه این مهلت ها رو از دست بدیم، ممکنه دیگه نتونیم کاری بکنیم. پس «وقت طلاست» رو توی اینجور پرونده ها جدی بگیرید.

آثار و پیامدهای حقوقی ابطال مزایده: وقتی مزایده باطل میشه چی میشه؟

فرض کنید بالاخره مزایده باطل شد. حالا چی؟ چه اتفاقی می افته؟ ابطال مزایده، آثار مهمی داره که باید ازشون خبر داشته باشیم:

• بی اعتباری کامل معامله انجام شده: یعنی انگار اصلاً اون معامله ای که توی مزایده انجام شده، از اول وجود نداشته. خریدار دیگه مالک نیست و ملک به صاحب اصلیش (یا به وضعیتی که قبل از مزایده داشته) برمی گرده.
• برگشت وضعیت به قبل از مزایده: همه چی به حالت اول برمی گرده. اگه پولی رد و بدل شده، باید پس داده بشه. اگه مالی منتقل شده، باید برگرده.
• حق مطالبه خسارت توسط برنده مزایده یا سایر اشخاص متضرر: ممکنه برنده مزایده یا افراد دیگه ای که به خاطر این مزایده غیرقانونی ضرر دیدن، بتونن درخواست جبران خسارت کنن. مثلاً برنده مزایده ای که پولش رو پرداخت کرده و حالا مزایده باطل شده، حق داره پولش رو پس بگیره و شاید حتی خسارت هایی مثل کاهش ارزش پول یا هزینه های دادرسی رو هم مطالبه کنه.
• مسئولیت جبران خسارت: اگه ثابت بشه کسی (مثلاً عوامل اجرایی یا حتی خود محکوم علیه) با تقصیر یا تبانی باعث ابطال مزایده شده، ممکنه مسئول جبران خسارت بقیه باشه.
• چگونگی استرداد ثمن مزایده به برنده: پولی که برنده مزایده پرداخت کرده بود (ثمن مزایده)، باید بهش برگردونده بشه. معمولاً این پول از حساب اجرای احکام یا هر جایی که واریز شده بود، به برنده مسترد میشه.

نمونه عملی دادخواست ابطال مزایده: چطور دادخواست بنویسیم؟

خب، رسیدیم به بخش مهمی که خیلی ها دنبالش هستن: نمونه دادخواست ابطال مزایده. دادخواست، سند رسمی شما برای شروع دعواست و باید با دقت و جزئیات نوشته بشه. دو تا سناریو رایج رو اینجا با هم مرور می کنیم:

نمونه 1: دادخواست ابطال مزایده به دلیل عدم رعایت تشریفات قانونی

این نمونه دادخواست برای وقتیه که توی آگهی مزایده مشکل بوده یا ابلاغ درست انجام نشده. حواستون باشه که این فقط یه نمونه است و شما باید با توجه به شرایط پرونده خودتون، اطلاعات رو جایگزین کنید:

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

موضوع: دادخواست ابطال عملیات اجرایی و مزایده و ابطال سند انتقال اجرایی (در صورت صدور)

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام خواهان]
نام پدر: [نام پدر خواهان]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
آدرس: [آدرس کامل خواهان]

خواندگان:
1. نام و نام خانوادگی: [نام محکوم علیه یا کسی که مالش به مزایده رفته]
   نام پدر: [نام پدر محکوم علیه]
   کد ملی: [کد ملی محکوم علیه]
   آدرس: [آدرس کامل محکوم علیه]
2. نام و نام خانوادگی: [نام برنده مزایده]
   نام پدر: [نام پدر برنده مزایده]
   کد ملی: [کد ملی برنده مزایده]
   آدرس: [آدرس کامل برنده مزایده]
3. اداره/واحد: [نام واحد اجرای احکام یا اداره ثبت مربوطه]
   آدرس: [آدرس واحد اجرای احکام/اداره ثبت]

وکیل/نماینده قانونی: [در صورت داشتن وکیل، مشخصات وکیل]

خواسته:
1. صدور حکم بر ابطال عملیات اجرایی و مزایده پلاک [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک مورد مزایده] انجام شده در پرونده اجرایی کلاسه [شماره کلاسه پرونده اجرایی] شعبه [شماره شعبه اجرای احکام] دادگستری [نام شهرستان].
2. صدور حکم بر ابطال سند انتقال اجرایی به شماره [شماره سند] مورخ [تاریخ صدور سند] (در صورت صدور) به نام خوانده ردیف دوم (برنده مزایده).
3. محکومیت خواندگان به پرداخت کلیه خسارات دادرسی (هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل و…).

دلایل و منضمات دادخواست:
1. کپی مصدق [سند مالکیت ملک/رونوشت قرارداد مربوطه/گواهی حصر وراثت (حسب مورد)].
2. کپی مصدق [آگهی مزایده منتشر شده/دستور اجرای احکام/صورتجلسه مزایده].
3. استعلام ثبتی.
4. نظریه کارشناسی (در صورت لزوم).
5. دلایل و منضمات دیگر (در صورت وجود).

شرح ماجرا و استدلال حقوقی:
با احترام به استحضار می رساند:
اینجانب [نام خواهان] به عنوان [ذینفع/مالک/محکوم علیه] پلاک ثبتی [شماره پلاک] واقع در [آدرس ملک] هستم که به موجب پرونده اجرایی کلاسه [شماره کلاسه] شعبه [شماره شعبه] دادگستری [نام شهرستان] به مزایده گذاشته شده است.
متاسفانه، عملیات مزایده مذکور، با تخلفات و ایرادات قانونی جدی همراه بوده که منجر به تضییع حقوق اینجانب گردیده است. از جمله:
1.  [ذکر دقیق تخلف اول: مثلاً آگهی مزایده به اینجانب (محکوم علیه) به نحو صحیح و قانونی ابلاغ نگردیده و من از زمان برگزاری مزایده بی اطلاع بوده ام، در حالی که ابلاغ آگهی مزایده به محکوم علیه از تشریفات اساسی است (ماده 136 قانون اجرای احکام مدنی).]
2.  [ذکر دقیق تخلف دوم: مثلاً در آگهی مزایده منتشر شده در روزنامه [نام روزنامه] مورخ [تاریخ آگهی]، مشخصات کامل ملک و یا شرایط شرکت در مزایده به نحو ناقص و مبهم قید گردیده بود که این نقص، امکان رقابت عادلانه را از بین برده است (ماده 118 و 136 قانون اجرای احکام مدنی).]
3.  [ذکر دقیق تخلف سوم: مثلاً مزایده در روز یا ساعت غیرمعین برگزار شده است (ماده 136 قانون اجرای احکام مدنی).]

با توجه به موارد فوق و تخلفات آشکار از مقررات آمره قانون اجرای احکام مدنی، به ویژه ماده 136 آن، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر ابطال عملیات اجرایی و مزایده و همچنین ابطال سند انتقال اجرایی صادر شده (در صورت صدور) به نام خوانده ردیف دوم را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم. همچنین درخواست صدور قرار تامین خواسته مبنی بر توقیف عملیات اجرایی و عدم انتقال سند تا پایان رسیدگی را دارم.

با تجدید احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل خواهان)
امضاء و تاریخ

نمونه 2: دادخواست ابطال مزایده به دلیل حیله، تقلب یا تبانی

این نمونه برای وقتیه که احساس می کنید پای تبانی یا کلاهبرداری در میانه. اثبات این موارد نیاز به دقت و ادله قوی داره:

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

موضوع: دادخواست ابطال عملیات اجرایی و مزایده و ابطال سند انتقال اجرایی به دلیل حیله، تقلب و تبانی

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام خواهان]
نام پدر: [نام پدر خواهان]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
آدرس: [آدرس کامل خواهان]

خواندگان:
1. نام و نام خانوادگی: [نام محکوم علیه/طرف دیگر مزایده که در تبانی بوده]
   نام پدر: [نام پدر]
   کد ملی: [کد ملی]
   آدرس: [آدرس کامل]
2. نام و نام خانوادگی: [نام برنده مزایده که در تبانی بوده]
   نام پدر: [نام پدر]
   کد ملی: [کد ملی]
   آدرس: [آدرس کامل]
3. نام و نام خانوادگی: [نام کارشناس (در صورت دخالت در تبانی)]
   نام پدر: [نام پدر]
   کد ملی: [کد ملی]
   آدرس: [آدرس کامل]
4. اداره/واحد: [نام واحد اجرای احکام یا اداره ثبت مربوطه]
   آدرس: [آدرس واحد اجرای احکام/اداره ثبت]

وکیل/نماینده قانونی: [در صورت داشتن وکیل، مشخصات وکیل]

خواسته:
1. صدور حکم بر اثبات حیله، تقلب و تبانی در عملیات اجرایی و مزایده پلاک [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک مورد مزایده] انجام شده در پرونده اجرایی کلاسه [شماره کلاسه پرونده اجرایی] شعبه [شماره شعبه اجرای احکام] دادگستری [نام شهرستان].
2. صدور حکم بر ابطال عملیات اجرایی و مزایده و ابطال سند انتقال اجرایی به شماره [شماره سند] مورخ [تاریخ صدور سند] (در صورت صدور) به نام خوانده ردیف دوم (برنده مزایده).
3. محکومیت خواندگان به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و جبران خسارات وارده به اینجانب.

دلایل و منضمات دادخواست:
1. کپی مصدق [سند مالکیت ملک/رونوشت قرارداد مربوطه/گواهی حصر وراثت (حسب مورد)].
2. کپی مصدق [صورتجلسه مزایده/نظریه کارشناسی].
3. استعلام ثبتی.
4. درخواست جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری برای ارزیابی مجدد.
5. استماع شهادت شهود (نام و مشخصات شهود).
6. دلایل و منضمات دیگر (مثلاً مکاتبات یا پیامک های حاکی از تبانی).

شرح ماجرا و استدلال حقوقی:
با احترام به استحضار می رساند:
اینجانب [نام خواهان] [وضعیت خواهان] پلاک ثبتی [شماره پلاک] واقع در [آدرس ملک] هستم. متاسفانه در جریان مزایده این ملک که به کلاسه [شماره کلاسه] شعبه [شماره شعبه] اجرای احکام دادگستری [نام شهرستان] برگزار گردید، تخلفات جدی و سازمان یافته ای با هدف تضییع حقوق اینجانب و تصاحب مال با قیمتی نازل صورت گرفته است که مستند به دلایل ذیل می باشد:
1.  [توضیح دقیق حیله/تقلب/تبانی: مثلاً خواندگان ردیف اول و دوم (محکوم علیه و برنده مزایده) با یکدیگر تبانی نموده و با صحنه سازی در جریان ارزیابی مال، کارشناس محترم (خوانده ردیف سوم) نیز [شرح چگونگی تخلف کارشناس، مثلاً با سهل انگاری یا عمد]، ملک را با قیمتی بسیار پایین تر از ارزش واقعی آن (مثلاً ۷۰ درصد کمتر از قیمت بازار) قیمت گذاری کرده اند. این ارزیابی نامتعارف به وضوح در نظریه های کارشناسی [تاریخ نظریه] قابل مشاهده است که قیمت بسیار پایین تری نسبت به سایر ارزیابی ها (یا عرف بازار) ارائه شده است.]
2.  [شرح نحوه اثبات تبانی: مثلاً شهود حاضر در جلسه مزایده یا مطلعین از قضیه (اسامی و آدرس) حاضر به ادای شهادت در خصوص تبانی صورت گرفته بین خواندگان ردیف اول و دوم می باشند که چگونه با عدم رقابت و ارائه قیمت های از پیش تعیین شده، شرایط را برای برنده شدن خوانده ردیف دوم با قیمت کم فراهم آوردند.]
3.  [اشاره به مدارک دیگر: مثلاً همچنین، مدارک پیوست [نام مدارک] نشان دهنده ارتباطات مشکوک و تبانی بین خواندگان ردیف اول و دوم قبل از برگزاری مزایده می باشد.]

با عنایت به موارد معنونه و اقدام متقلبانه و تبانی صورت گرفته که به وضوح قصد تضییع حقوق اینجانب و تصاحب مال با قیمتی غیرواقعی را داشته اند، مستنداً به اصول کلی حقوقی (ماده 391 قانون مدنی در صورت ورود خسارت)، ماده 136 قانون اجرای احکام مدنی و رأی وحدت رویه شماره 845 دیوان عالی کشور، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر اثبات حیله و تبانی و متعاقباً ابطال عملیات اجرایی، مزایده و سند انتقال اجرایی (در صورت صدور) و جبران کلیه خسارات وارده را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم. درخواست صدور قرار تامین خواسته مبنی بر توقیف عملیات اجرایی و عدم انتقال سند تا پایان رسیدگی نیز مورد تقاضاست.

با تجدید احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل خواهان)
امضاء و تاریخ

نکات مهم در تکمیل دادخواست

• دقت در مشخصات: مشخصات خواهان، خوانده، وکیل و آدرس ها رو با نهایت دقت بنویسید.
• خواسته شفاف: خواسته تون باید دقیق و بدون ابهام باشه. مثلاً فقط نگید ابطال مزایده، بگید ابطال عملیات اجرایی و مزایده و سند انتقال اجرایی.
• دلایل و منضمات کامل: هر مدرکی که دارید رو ضمیمه کنید و توی قسمت دلایل و منضمات نام ببرید.
• شرح ماجرا منطقی: ماجرا رو به ترتیب زمانی و منطقی توضیح بدید و ارتباطش با دلایل قانونی رو مشخص کنید.
• استناد به مواد قانونی: حتماً به موادی از قانون که تخلف رو ثابت می کنن، اشاره کنید.

نمونه عملی لایحه ابطال مزایده: چطور لایحه بنویسیم؟

لایحه با دادخواست یه مقدار فرق داره. لایحه معمولاً برای توضیح و دفاع از خودتون در جریان یه پرونده ای که از قبل تشکیل شده، یا برای اعتراض به یه تصمیم اجرایی (قبل از طرح دعوای اصلی) به کار میره. اینجا هم دو تا نمونه رایج رو با هم می بینیم:

تفاوت لایحه با دادخواست و موارد کاربرد هر یک

قبل از اینکه بریم سراغ نمونه ها، خوبه که تفاوت این دو رو بدونیم. دادخواست، مثل یه نامه شروع کننده دعواست؛ یعنی شما با دادخواست، یه پرونده حقوقی جدید باز می کنید. اما لایحه، یه نامه توضیحی یا اعتراضیه که توی یه پرونده ای که از قبل وجود داره، نوشته میشه. مثلاً اگه می خواید به دستور دادیار اجرای احکام اعتراض کنید، یا توی جلسه دادگاه، توضیحات تکمیلی بدید، لایحه می فرستید.

نمونه 1: لایحه ابطال مزایده تقدیمی به دادیار اجرای احکام (به دلیل مستثنیات دین بودن مال قبل از انتقال سند)

این لایحه برای وقتیه که هنوز سند منتقل نشده و شما می خواید به واحد اجرای احکام اعتراض کنید که مالی که به مزایده رفته، جزء مستثنیات دین شماست:

بسمه تعالی
ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] اجرای احکام مدنی دادگستری [نام شهرستان]

موضوع: لایحه اعتراضیه و درخواست ابطال عملیات اجرایی و مزایده به دلیل مستثنیات دین بودن مال

با سلام و احترام،
احتراماً اینجانب [نام و نام خانوادگی]، محکوم علیه پرونده اجرایی کلاسه [شماره کلاسه] آن شعبه محترم، در خصوص مزایده مال [نوع مال، مثلاً آپارتمان مسکونی/خودرو] پلاک [شماره پلاک یا مشخصات خودرو] که به تاریخ [تاریخ مزایده] برگزار گردیده، موارد ذیل را به استحضار می رساند:

مال مورد مزایده، یک باب [خانه مسکونی/واحد آپارتمان] [آدرس دقیق] می باشد که تنها سرپناه و محل سکونت اینجانب و خانواده ام بوده و جزء مستثنیات دین اینجانب محسوب می گردد. همانطور که مستحضرید، مطابق مواد [118 و 119] قانون اجرای احکام مدنی و ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، منزل مسکونی که در شأن محکوم علیه و خانواده اوست، قابل توقیف و مزایده نمی باشد.

اینجانب [شرح دهید که چرا قبلاً اعتراض نکرده اید یا تازه متوجه شده اید/ یا از همان ابتدا اعتراض کرده اید]. [مثلاً: علی رغم اعتراض شفاهی اینجانب در تاریخ [تاریخ]، متاسفانه عملیات مزایده ادامه یافته است.]

با عنایت به اینکه تاکنون سند انتقال اجرایی [ملک/خودرو] به نام برنده مزایده صادر و منتقل نگردیده است، و با توجه به اینکه مال مورد مزایده به صراحت قوانین فوق الذکر جزء مستثنیات دین اینجانب می باشد و از مال منقول و غیرمنقول تحت تصرف محکوم علیه که در حد نیاز او و افراد تحت تکفلش باشد مستثنی است، از محضر ریاست محترم شعبه، استدعای رسیدگی و صدور دستور بر ابطال عملیات اجرایی و مزایده انجام شده در خصوص مال فوق الذکر را دارم.

خواهشمند است دستورات مقتضی را صادر فرمایید.

با تجدید احترام
نام و نام خانوادگی (محکوم علیه/وکیل)
امضاء و تاریخ

نمونه 2: لایحه دفاعیه ابطال مزایده (در پاسخ به اعتراض به مزایده، از دیدگاه برنده مزایده یا دفاع از صحت مزایده)

این لایحه برای وقتیه که شما برنده مزایده بودید و حالا کسی اومده اعتراض کرده و درخواست ابطال مزایده رو داده. شما باید از صحت مزایده دفاع کنید:

بسمه تعالی
ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

موضوع: لایحه دفاعیه در پرونده کلاسه [شماره کلاسه پرونده ابطال مزایده] در خصوص دعوای ابطال مزایده

با سلام و احترام،
احتراماً اینجانب [نام و نام خانوادگی]، خوانده پرونده فوق الذکر، در خصوص دعوای ابطال مزایده مطرح شده از سوی خواهان محترم، جهت دفاع از حقوق مکتسبه خود، موارد ذیل را به حضور آن مقام محترم معروض می دارم:

اینجانب به عنوان برنده مزایده قانونی مال [نوع مال و مشخصات آن] در پرونده اجرایی کلاسه [شماره کلاسه پرونده اجرایی اولیه] شعبه [شماره شعبه اجرای احکام] دادگستری [نام شهرستان] می باشم که عملیات مزایده در تاریخ [تاریخ مزایده] با رعایت کامل تمامی تشریفات قانونی برگزار شده است. خواهان محترم، [شرح دلایل خواهان برای ابطال مزایده را به اختصار بیان کنید، مثلاً مدعی عدم رعایت تشریفات آگهی مزایده یا پایین بودن قیمت مال است].

اینجانب در دفاع از صحت مزایده و حقوق خود نکات ذیل را به استحضار می رساند:
1.  رعایت کامل تشریفات: تمامی مراحل برگزاری مزایده، از جمله انتشار آگهی، تعیین زمان و مکان، و ارزیابی مال توسط کارشناس رسمی، دقیقاً مطابق با مواد [اشاره به مواد قانونی مربوطه، مثلاً 118 تا 135] قانون اجرای احکام مدنی و سایر مقررات مربوطه انجام گردیده است. [مثلاً: آگهی مزایده در موعد مقرر و به نحو مقتضی در [نام روزنامه/تابلوی اعلانات/سایت] منتشر و ابلاغ های قانونی به اشخاص ذینفع صورت پذیرفته است.]
2.  اعتبار نظریه کارشناسی: ارزیابی مال توسط کارشناس رسمی دادگستری صورت گرفته و نظریه کارشناسی نیز [مثلاً: در مهلت مقرر قانونی به طرفین ابلاغ شده و هیچ گونه اعتراض موجهی نسبت به آن در زمان خود صورت نپذیرفته است]. همچنین، قیمت تعیین شده در مزایده، با توجه به شرایط روز بازار و با حضور رقابت سالم، شکل گرفته و بالاترین قیمت پیشنهادی پذیرفته شده است.
3.  مهلت قانونی اعتراض: همانطور که مستحضرید، ماده 142 قانون اجرای احکام مدنی، مهلت اعتراض به عملیات اجرایی را یک هفته از تاریخ وقوع ایراد تعیین نموده است. خواهان محترم [شرح دهید که آیا اعتراض ایشان در مهلت قانونی بوده یا خیر. مثلاً: اعتراض ایشان پس از گذشت مهلت های قانونی و پس از اتمام مزایده و تملیک مال به اینجانب مطرح شده که فاقد وجاهت قانونی برای ابطال مزایده می باشد].
4.  رای وحدت رویه شماره 845: [اگر به نفع شماست، به آن اشاره کنید و توضیح دهید که چگونه مزایده شما از آن تبعیت کرده است].

با توجه به مراتب فوق و اینکه مزایده با رعایت کامل موازین قانونی برگزار شده و اینجانب به عنوان خریدار، حقوق مکتسبه و مشروعی پیدا کرده ام، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر رد دعوای ابطال مزایده خواهان و تأیید صحت عملیات اجرایی و مزایده و سند انتقال صادره، همچنین محکومیت خواهان به پرداخت کلیه خسارات دادرسی را دارم.

با تجدید احترام
نام و نام خانوادگی (برنده مزایده/وکیل)
امضاء و تاریخ

نقش و اهمیت وکیل متخصص در پرونده های ابطال مزایده

خب، تا اینجا کلی اطلاعات درباره ابطال مزایده به دست آوردید. اما راستش را بخواهید، دنیای حقوقی، مخصوصاً توی اینجور پرونده ها، خیلی پیچیده است. از اونجایی که پای مال و اموال و گاهی سرنوشت زندگی در میانه، هر قدم اشتباهی می تونه خسارت های جبران ناپذیری به بار بیاره.

اینجاست که نقش یه وکیل متخصص، مثل یه راهنمای کاربلد، حسابی پررنگ میشه. فکر کنید یه مسیر پرپیچ وخم و ناشناخته جلوتونه؛ اگه یه نفر قبلاً این راه رو رفته و چم وخم هاش رو بلده، چقدر خیالتون راحت تر میشه؟

• لزوم مشاوره حقوقی قبل از هر اقدام: قبل از اینکه بخواید هر کاری بکنید، لازمه با یه وکیل مشورت کنید. وکیل بهتون میگه که آیا اصلاً شانسی برای ابطال مزایده دارید یا نه، و بهترین راهکار چیه.
• نقش وکیل در شناسایی موارد ابطال: شاید شما خودتون متوجه همه تخلفات و دلایل قانونی برای ابطال مزایده نشید. وکیل با تجربه و دانشش می تونه همه زوایا رو بررسی کنه و اون دلایل پنهان رو هم پیدا کنه.
• کمک وکیل در تنظیم دقیق اسناد: دیدید که دادخواست و لایحه باید چقدر دقیق و با رعایت اصول حقوقی نوشته بشن. یه کلمه اشتباه، یه تاریخ اشتباه، یا حتی یه جمله که درست به قانون استناد نکرده باشه، می تونه کل پرونده رو به خطر بندازه. وکیل این اسناد رو جوری تنظیم می کنه که هیچ ایرادی بهش وارد نباشه.
• پیگیری پرونده و دفاع مؤثر: پیگیری پرونده توی دادگاه، رفت وآمدها، حاضر شدن توی جلسات، دفاع شفاهی، و ارائه لوایح تکمیلی، همه این ها کار زمان بر و تخصصی هستند. وکیل این کارها رو به بهترین شکل براتون انجام میده و از حقتون دفاع می کنه.

در واقع، وکیل متخصص توی پرونده های ابطال مزایده، هم وقت شما رو نجات میده، هم درصد موفقیتتون رو بالا می بره و هم خیالتون رو از اینکه همه چیز طبق اصول قانونی پیش میره، راحت می کنه. پس هیچ وقت اهمیت مشاوره و همکاری با یه وکیل خوب رو دست کم نگیرید.

نتیجه گیری

همونطور که دیدیم، ابطال مزایده یه راهکار حقوقی مهم برای وقتیه که توی فروش اجباری اموال (مزایده)، تخلف یا ایرادی اتفاق افتاده باشه. چه مال شما به ناحق به مزایده رفته باشه (مثلاً جزء مستثنیات دینتون بوده)، چه تشریفات قانونی درست رعایت نشده باشه، یا حتی پای تقلب و تبانی در میانه باشه، قانون راه هایی رو برای احقاق حق پیش بینی کرده. با شناخت دقیق این دلایل، جمع آوری مستندات لازم و دونستن مراحل قانونی، میشه برای ابطال مزایده اقدام کرد.

نکات مهمی مثل رعایت مهلت های قانونی (ماده 142 ق.ا.ا.م)، استناد به مواد مهمی مثل ماده 136 و 143 قانون اجرای احکام مدنی، و همچنین آراء وحدت رویه (مثل رأی 845) حسابی توی این مسیر به کارتون میاد. اما فراموش نکنید که پیچیدگی های این پرونده ها زیاده و هر جزئیات کوچیکی می تونه نتیجه رو عوض کنه. به همین خاطر، بهترین کار اینه که قبل از هر اقدامی، حتماً با یه وکیل متخصص مشورت کنید. یه وکیل خوب می تونه نقش کلیدی توی شناسایی دلایل ابطال، تنظیم اسناد حقوقی مثل دادخواست و لایحه، و پیگیری پرونده تا رسیدن به نتیجه مطلوب ایفا کنه. پس، آگاهی حقوقی و کمک گرفتن از متخصص، کلید موفقیت توی اینجور پرونده هاست.