چاپ سیلک اسکرین یا به اختصار چاپ سیلک یکی از محبوب ترین و پرکاربردترین روش های چاپ صنعتی است که به دلیل انعطاف پذیری بالا و توانایی چاپ روی انواع سطوح از پارچه گرفته تا فلزات مورد توجه صنایع مختلف قرار گرفته است. یکی از اجزای کلیدی در این فرایند لاک حساس یا حساس گر و امولسیون(Emulsion) است که نقش حیاتی در آماده سازی قالب چاپ ایفا می کند. در این مقاله به بررسی اصول عملکرد لاک حساس اجزای آن و کاربردهای صنعتی مختلف خواهیم پرداخت. همچنین تجربه شخصی خود را از خرید و استفاده از این ماده به اشتراک می گذارم.
لاک حساس در چاپ سیلک
لاک حساس در چاپ سیلک ماده ای است که به صفحه مشبک (شابلون) اعمال می شود و با تابش نور فعال شده و الگوهای مشخصی را روی سطح ایجاد می کند. فرآیند به این شکل است که لاک حساس ابتدا روی شابلون پخش می شود و پس از خشک شدن با استفاده از فیلم یا طرح های گرافیکی پوشیده می شود. سپس با تاباندن نور UV نواحی غیرپوشانده از فیلم خشک و سخت می شود و پس از شستشو نواحی مورد نظر برای عبور رنگ باز می شوند.
این تکنیک به دلیل دقت بالا در ایجاد جزئیات و توانایی چاپ روی سطوح مختلف بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. از نظر اصول علمی نور باعث پلیمریزه شدن لاک حساس می شود که مناطق انتخاب شده را پوشش می دهد و نواحی که نور به آن ها نرسیده باقی می مانند.
انجام سفارش های چاپ سیلک
با توجوه به این که چاپ سیلک را می توان بر روی بسیاری از کالاها انجام داد و کیفیت چاپ خوبی ایجاد کرد. خدمات چاپ سیلک طرفداران زیادی دارد. در این کارگاه ها بر حسب سفارش چاپ سیلک را انجام می دهند. ممکن است بستر چاپی متفاوت باشد. با توجه به همین موضوع از لاک های حساس مختلفی استفاده می کنند.
اجزای اصلی لاک حساس
لاک حساس از چند جزء اصلی تشکیل شده است که هر کدام نقش مشخصی در فرایند چاپ ایفا می کنند :
- پلیمر حساس به نور : این ماده بخش اصلی فرمولاسیون است که با تابش نور پلیمریزه می شود و الگوهای لازم را ایجاد می کند.
- حلال : برای مخلوط کردن و اعمال آسان تر لاک از حلال هایی مانند آب یا الکل استفاده می شود.
- افزودنی های تنظیم کننده : مواد افزودنی مختلف برای تنظیم ویسکوزیته زمان خشک شدن و حساسیت به نور در فرمولاسیون لاک اضافه می شوند.
تکنیک های کاربردی برای استفاده بهینه از لاک حساس
استفاده صحیح از لاک حساس یکی از مهم ترین عوامل در کیفیت نهایی چاپ است. در ادامه برخی از تکنیک های کاربردی که به شما کمک می کند به نتایج مطلوب برسید آورده شده است :
۱. انتخاب نوع لاک مناسب
برای کاربردهای مختلف چاپ انواع مختلفی از لاک های حساس موجود است. برخی از آن ها برای چاپ روی پارچه مناسب هستند و برخی دیگر برای سطوح سخت مانند شیشه و فلز بهتر عمل می کنند. بنابراین اولین قدم انتخاب لاکی است که با نوع سطح مورد نظر شما همخوانی داشته باشد.
شرکت های مختلفی در ایران لاک حساس تولید می کنند:
- لاک حساس سپاس
- لاک تیراژه
- مهران
از قیبل این شرکت ها هستند که در ایران تولید می کنند البته شرکت چشم انداز سپاس به عنوان بزرگترین شرکت چاپ صنعتی ایران علاوه بر تولید این محصول از برندهای مطرح خارجی نیز وارد می کند.
۲. آماده سازی دقیق شابلون
پیش از اعمال لاک باید شابلون کاملاً تمیز و عاری از هرگونه روغن یا گردوغبار باشد. این کار باعث می شود لاک به خوبی به سطح بچسبد و نتیجه نهایی بدون نقص باشد.
۳. اعمال یکنواخت لاک
برای به دست آوردن چاپ دقیق و باکیفیت لاک باید به طور یکنواخت روی سطح شابلون پخش شود. این کار را می توان با استفاده از ابزارهایی مثل اسپاتولا یا دستگاه های اتوماتیک لاک زنی انجام داد. اما در کشور ما لاک زنی با لاک کش و به صورت دستی انجام می شود. با توجه به این که لاک کشی یکبار بر روی شابلون انجام می شود مسئله خاصی ایجاد نمی کند.
۴. خشک کردن اصولی لاک
پس از اعمال لاک نیاز است که شابلون در محیطی خشک و عاری از گردوغبار قرار گیرد تا لاک به خوبی خشک شود. دستگاه های خشک کن UV نیز به طور گسترده برای این کار استفاده می شوند که زمان خشک شدن را به طور قابل توجهی کاهش می دهند.
کاربردهای صنعتی لاک حساس
چاپ سیلک اسکرین به دلیل توانایی چاپ روی طیف گسترده ای از مواد و سطوح در صنایع مختلف کاربرد دارد. در ادامه به چند مثال از صنایع مختلف اشاره می کنیم که از این فناوری بهره می برند :
۱. صنایع نساجی
در چاپ روی پارچه به ویژه تی شرت ها از لاک حساس برای ایجاد طرح های رنگارنگ و پیچیده استفاده می شود. فرایند سریع و دقیق این روش آن را به انتخاب اول تولیدکنندگان تبدیل کرده است.
۲. صنایع خودروسازی
در صنایع خودروسازی برای چاپ روی قطعات فلزی و پلاستیکی مانند دکمه ها نشان ها و داشبورد از لاک حساس استفاده می شود. این روش امکان چاپ جزئیات ظریف و باکیفیت را فراهم می کند.
۳. صنایع الکترونیک
چاپ مدارهای الکترونیکی روی بردهای مدار چاپی (PCB) یکی دیگر از کاربردهای مهم لاک حساس است. دقت بالای این روش در تولید قطعات حساس و پیچیده برای صنایع الکترونیک بسیار حیاتی است.
جدول مشخصات لاک حساس
| نوع لاک حساس | کاربرد اصلی | نوع سطح |
| لاک حساس آبی | چاپ پارچه تی شرت | پارچه نخی پلی استر |
| لاک حساس قرمز | چاپ صنعتی مدارهای الکترونیکی | فلز شیشه |
| لاک حساس دوگانه | چندمنظوره چاپ روی مواد مختلف | سطوح مختلف |
تجربه شخصی از خرید و استفاده از لاک حساس
مدتی پیش برای یک پروژه چاپ سفارشی نیاز به لاک حساس باکیفیت داشتم. بعد از بررسی های زیاد و مشاوره با چندین فروشنده تصمیم گرفتم لاک حساس دوگانه خریداری کنم که برای چاپ روی هم پارچه و هم فلز مناسب بود. ابتدا نگران بودم که کار با این محصول چقدر پیچیده باشد اما با رعایت تکنیک های ذکرشده (از جمله خشک کردن اصولی و استفاده از دستگاه های لاک زنی) به نتیجه ای بسیار مطلوب رسیدم. کیفیت چاپ بسیار بالا و وضوح طرح ها بی نظیر بود.
نکات مهم در استفاده از لاک حساس
- تنظیم حساسیت نور : برای هر نوع لاک حساس زمان و شدت نور متفاوتی برای پلیمریزه شدن نیاز است. باید مطمئن شوید که تنظیمات نوردهی متناسب با نوع لاک و سطح چاپ باشد.
- نگهداری صحیح : لاک حساس باید در محیطی خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود تا ماندگاری و کارایی آن حفظ شود.
- شستشوی دقیق شابلون : پس از اتمام چاپ باید شابلون را به درستی شستشو دهید تا از باقی ماندن مواد در نواحی غیرچاپی جلوگیری شود.
سخن پایانی
استفاده از لاک حساس در چاپ سیلک اسکرین به دلیل دقت و انعطاف پذیری بالا در صنایع مختلف از نساجی گرفته تا الکترونیک کاربرد گسترده ای دارد. با رعایت نکات فنی و انتخاب مناسب لاک می توان به نتایج حرفه ای دست یافت.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "لاک حساس چاپ سیلک : فرمولاسیون و تکنیک های کاربردی" هستید؟ با کلیک بر روی اقتصادی, کسب و کار ایرانی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "لاک حساس چاپ سیلک : فرمولاسیون و تکنیک های کاربردی"، کلیک کنید.
