قیمت پایانی در بورس

اگه شما هم تازه وارد دنیای بورس هستید یا حتی مدتیه تو این بازار فعالیت می کنید، حتماً اسم «قیمت پایانی» و «قیمت آخرین معامله» به گوشتون خورده. این دوتا مفهوم شاید در نگاه اول شبیه هم به نظر برسن، اما کلی تفاوت دارن و دونستن فرقشون برای هر کسی که می خواد تو بورس موفق بشه، از نون شب واجب تره. قیمت پایانی، میانگینی از معاملات یک سهم در طول روزه که با یک فاکتور مهم به اسم «حجم مبنا» گره خورده و تعیین کننده قیمت سهم برای فرداست.

بازار بورس، مثل یک اقیانوس بزرگه که هر روز هزاران کشتی (همون سهم ها) توش در حال حرکتن. هر حرکتی، از خرید و فروش گرفته تا تغییرات قیمتی، کلی اطلاعات به ما می ده که اگه بلد باشیم بخونیمشون، می تونیم تصمیم های بهتری بگیریم. دو تا از مهم ترین داده هایی که تو تابلو هر سهم می بینیم، همین قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله هستن. این مقاله یه جورایی نقشه راه شماست برای اینکه این مفاهیم رو از سیر تا پیاز یاد بگیرید، تفاوت هاشون رو بفهمید و بدونید چطور ازشون برای تحلیل و تصمیم گیری درست تو معاملاتتون استفاده کنید. می خوایم به زبون خودمونی و ساده بگیم که هر کدوم از این قیمت ها چی می گن و چطور می تونن بهتون کمک کنن تا تو بورس، کمتر ضرر کنید و بیشتر سود ببرید. پس، اگه می خواهید مثل یه حرفه ای تابلوخوانی کنید و رازهای پشت اعداد رو کشف کنید، با ما همراه باشید.

قیمت پایانی در بورس چیست؟

بگذارید از یک مثال ساده شروع کنیم. فرض کنید می خواید یه چیزی رو بخرید، مثلاً یه تیشرت. قیمت اون تیشرت تو طول روز ممکنه تغییر کنه. صبح ممکنه ۱۰۰ هزار تومن باشه، ظهر بشه ۹۰ هزار تومن و عصر به ۱۱۰ هزار تومن برسه. حالا اگه بخواید یک قیمت واحد برای کل روز اون تیشرت در نظر بگیرید، چیکار می کنید؟ ممکنه میانگین قیمت های معامله شده رو بگیرید، نه؟ قیمت پایانی هم دقیقاً یه همچین کاری رو تو بورس می کنه. قیمت پایانی، میانگین وزنی تمام معاملات یک سهم در طول یک روز معاملاتیه. این قیمت، نقش خیلی مهمی داره، چون مبنای تعیین بازه نوسان سهم برای روز بعد میشه. یعنی اگه امروز قیمت پایانی یه سهمی بالا باشه، فردا هم می تونه تو یک محدوده بالاتر نوسان کنه و برعکس.

فقط یه نکته مهم این وسط هست که این میانگین گیری یه شرط اساسی داره و اون هم چیزی نیست جز «حجم مبنا». اگه حجم مبنا پر نشه، قیمت پایانی هم تغییراتش رو کامل نشون نمی ده. در ادامه مفصل تر توضیح می دیم.

حجم مبنا چیست و چه نقشی در قیمت پایانی دارد؟

حجم مبنا یه جورایی مثل یه حداقل میزان فروش برای یه محصوله. هر سهم تو بورس یه «حجم مبنای» خاص خودش رو داره. این حجم نشون می ده که حداقل چه مقدار از اون سهم باید تو طول روز معامله بشه تا تغییرات قیمتیِ واقعیِ سهم، کامل روی قیمت پایانی اعمال بشه. هدف از وجود حجم مبنا، جلوگیری از نوسانات شدید و مصنوعی قیمته. مثلاً فرض کنید یه سهم کوچیک، با یه حجم خیلی کم معامله بشه و قیمت اون سهم یهو خیلی بالا بره. اگه حجم مبنا نباشه، این قیمت بالا، مبنای قیمت فردای سهم می شه و ممکنه حباب ایجاد کنه. اما با وجود حجم مبنا، جلوی این اتفاق گرفته می شه.

حالا این حجم مبنا چطور روی قیمت پایانی تاثیر می ذاره؟

• اگر حجم معاملات روز، برابر یا بیشتر از حجم مبنا باشه: تو این حالت، دمتون گرم! یعنی اونقدر معامله انجام شده که دیگه خیال بازار از بابت نوسانات الکی راحت می شه. اینجا، قیمت پایانی دقیقاً برابر با میانگین وزنی معاملات انجام شده (VWAP) در طول روز می شه. یعنی هر چقدر سهم تو طول روز بالا و پایین رفته، میانگینش در نظر گرفته می شه.
• اگر حجم معاملات روز، کمتر از حجم مبنا باشه: اینجا یه کوچولو داستان فرق می کنه. فرض کنید حجم مبنا رو باید ۱۰۰ واحد در نظر بگیرید ولی فقط ۵۰ واحد سهم معامله شده. یعنی فقط نصف حجم مبنا پر شده. تو این حالت، قیمت پایانی به نسبت اون حجمی که معامله شده، تغییر می کنه. یعنی اگه سهم ۵ درصد رشد کرده باشه ولی فقط نصف حجم مبناش پر شده باشه، قیمت پایانی فقط ۲.۵ درصد (نصف ۵ درصد) رشد رو نشون می ده. این جوری، بازار حواسش هست که الکی قیمت ها رو بالا و پایین نکنه.

پس می شه گفت که حجم مبنا یه جور فیلتره که اجازه نمی ده قیمت سهم الکی بالا و پایین بشه و قیمت پایانی رو با واقعیت معاملات روز هماهنگ می کنه.

اهمیت قیمت پایانی

شاید بپرسید خب این قیمت پایانی به چه دردی می خوره؟ مهم ترین کاربردش اینه که قیمت بازگشایی سهم برای روز بعد رو تعیین می کنه. بازار بورس یه دامنه نوسان مشخص برای هر سهم تو هر روز داره. مثلاً مثبت ۵ تا منفی ۵ درصد. این درصدها بر اساس قیمت پایانی روز قبل محاسبه می شن. یعنی اگه امروز قیمت پایانی سهمی ۱۰۰۰ تومن باشه، فردا این سهم می تونه بین ۹۵۰ تومن (۱۰۰۰ منهای ۵ درصد) تا ۱۰۵۰ تومن (۱۰۰۰ به اضافه ۵ درصد) معامله بشه. قیمت پایانی، مثل یه لنگر می مونه که نمی ذاره کشتی سهم خیلی این ور اون ور بره و یه تعادل نسبی تو بازار ایجاد می کنه.

علاوه بر این، قیمت پایانی یه دید کلی و واقعی تری از روند کلی سهم تو طول روز به ما می ده، چون نوسانات لحظه ای و هیجانی بازار رو فیلتر می کنه و یک میانگین رو نشون می ده. سرمایه گذارای بلندمدت بیشتر به این قیمت نگاه می کنن چون براشون مهمه که سهم تو طول روز به صورت کلی چطور معامله شده.

قیمت پایانی، ستون فقرات تعیین قیمت سهم برای روز بعد و ابزاری قدرتمند برای تابلوخوانی و جلوگیری از نوسانات هیجانی در بازار بورس است.

نحوه محاسبه قیمت پایانی

حالا که فهمیدیم قیمت پایانی چیه و حجم مبنا چه نقشی داره، بریم سراغ فرمول محاسبه اش. نگران نباشید، خیلی هم پیچیده نیست و با چند تا مثال، حسابی براتون جا می افته.

فرمول استاندارد محاسبه قیمت پایانی (که تو بورس ایران استفاده می شه) به این صورته:

P1 = P0 + (VWAP - P0) * (N / M)

این فرمول در حالتی استفاده می شه که حجم معاملات انجام شده (N) کمتر از حجم مبنا (M) باشه. اگه حجم معاملات (N) بیشتر یا مساوی حجم مبنا (M) باشه، اون وقت قیمت پایانی (P1) مستقیماً برابر با میانگین وزنی قیمت سهم معامله شده (VWAP) میشه.

بریم ببینیم هر کدوم از این متغیرها چی هستن:

• P1 (Final Price): قیمت پایانی روز جاری که می خوایم حسابش کنیم.
• P0 (Previous Day’s Final Price): قیمت پایانی روز قبل. این همون قیمت صفر تابلو هست که سهم باهاش شروع به کار می کنه.
• VWAP (Volume Weighted Average Price): میانگین وزنی قیمت معاملات انجام شده در طول روز. این قیمت با توجه به حجم و قیمتی که هر معامله توش انجام شده، محاسبه می شه. مثلاً اگه ۲۰۰ تا سهم با قیمت ۱۰۰۰ تومن معامله شده باشه و ۱۰۰ تا سهم با قیمت ۱۱۰۰ تومن، VWAP یک میانگین وزنی از این دو تا معامله می گیره.
• N (Number of Transactions): حجم معاملات انجام شده برای سهم تو اون روز کاری.
• M (Volume Threshold): حجم مبنای سهم.

مثال های عملی برای محاسبه قیمت پایانی

فرض کنید قیمت پایانی روز قبل سهم فولاد ۱۰۰۰ تومن بوده. حجم مبنای فولاد هم ۵۰۰,۰۰۰ سهم هست.

سناریو اول: حجم مبنا پر شده

فرض کنید تو طول روز، ۱,۰۰۰,۰۰۰ سهم فولاد معامله شده (N = 1,000,000). میانگین وزنی قیمت معاملات (VWAP) هم ۱۰۵۰ تومن شده.

چون N (1,000,000) > M (500,000) هست، قیمت پایانی (P1) مستقیماً برابر با VWAP میشه.

P1 = VWAP = ۱۰۵۰ تومان

تو این حالت، قیمت پایانی فولاد برای امروز ۱۰۵۰ تومن میشه و فردا سهم با این قیمت باز میشه و دامنه نوسانش بر اساس ۱۰۵۰ تومن محاسبه میشه (مثلاً از ۹۹۷.۵ تومن تا ۱۱۰۲.۵ تومن).

سناریو دوم: حجم مبنا پر نشده

حالا فرض کنید تو طول روز، فقط ۲۵۰,۰۰۰ سهم فولاد معامله شده (N = 250,000). میانگین وزنی قیمت معاملات (VWAP) هم باز هم ۱۰۵۰ تومن شده.

چون N (250,000)

P1 = P0 + (VWAP - P0) * (N / M)
P1 = 1000 + (1050 - 1000) * (250,000 / 500,000)
P1 = 1000 + (50) * (0.5)
P1 = 1000 + 25
P1 = 1025 تومان

می بینید؟ با اینکه VWAP سهم ۱۰۵۰ تومن (یعنی ۵ درصد رشد نسبت به P0) بوده، اما چون فقط نصف حجم مبنا پر شده، قیمت پایانی فقط ۲.۵ درصد رشد کرده و شده ۱۰۲۵ تومن. این یعنی فردا سهم فولاد با قیمت ۱۰۲۵ تومن باز میشه، نه ۱۰۵۰ تومن. همین مثال نشون می ده که چقدر دونستن حجم مبنا و تاثیرش روی قیمت پایانی مهمه و می تونه دیدگاه شما رو نسبت به سود یا ضرر یک روز معاملاتی تغییر بده.

قیمت آخرین معامله در بورس چیست؟

برخلاف قیمت پایانی که یه جورایی میانگین و خلاصه ای از کل روزه، قیمت آخرین معامله دقیقاً همون چیزیه که از اسمش پیداست: قیمتی که آخرین خرید و فروش یه سهم توش انجام شده. این قیمت رو می شه تو تابلو معاملات سهم، هر لحظه دید که بالا و پایین می ره. مثل یه دماسنج لحظه ای می مونه که نشون می ده الان سهم تو چه قیمتی داره خرید و فروش میشه.

ویژگی ها و اهمیت قیمت آخرین معامله

قیمت آخرین معامله، خیلی لحظه ایه. یعنی ممکنه الان یه قیمتی رو نشون بده و درست یه ثانیه بعد، با یه معامله جدید، یه قیمت دیگه رو. برای همین، نوساناتش خیلی بالاست و تو طول روز ممکنه مدام در حال تغییر باشه. این قیمت بیشتر به درد معامله گرهایی می خوره که می خوان تو لحظه تصمیم بگیرن و سفارش خرید یا فروششون رو بذارن. مثلاً اگه می خواهید همین الان یه سهمی رو بخرید، به قیمت آخرین معامله نگاه می کنید تا بدونید الان تو چه قیمتی می تونید وارد معامله بشید.

این قیمت نشون دهنده هیجانات و واکنش های لحظه ای بازار به اخبار، شایعات یا هر اتفاق دیگه ایه. اگه یه خبر خوب بیاد، احتمالاً قیمت آخرین معامله یهو می پره بالا و اگه خبر بدی باشه، برعکس. پس برای معامله گرای کوتاه مدت یا اونایی که روزانه معامله می کنن (ترید می کنن)، قیمت آخرین معامله خیلی مهمه.

تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله

حالا که هر دو مفهوم رو خوب شناختیم، وقتشه که سر وقت اصل مطلب بریم و ببینیم فرقشون چیه. این دو تا مثل دو روی یک سکه هستن؛ هر دو مهمن ولی هر کدوم یه چیز متفاوتی رو به ما نشون می دن. یکی تصویر کلی و بلندمدت رو می ده و اون یکی، لحظه حال رو.

بیایید این تفاوت ها رو تو یه جدول مقایسه ای ببینیم تا قضیه برامون شفاف تر بشه:

معیار مقایسه	قیمت پایانی	قیمت آخرین معامله
مبنای محاسبه	میانگین وزنی معاملات در طول روز (VWAP) با در نظر گرفتن حجم مبنا	قیمت آخرین خرید و فروش انجام شده در لحظه
میزان نوسان	نوسان کمتر، ثبات بیشتر (فیلتر شده با حجم مبنا)	نوسان بالا و مداوم در طول روز (لحظه ای و هیجانی)
کاربرد اصلی	مبنای تعیین دامنه نوسان و قیمت بازگشایی سهم در روز کاری بعد	ملاک لحظه ای برای سفارش گذاری (خرید/فروش) در زمان حال
وابستگی به حجم مبنا	بله، به شدت به حجم مبنا وابسته است	خیر، مستقل از حجم مبنا است
نشانگر چه چیزی است؟	وضعیت واقعی تر و پایدارتر سهم در طول روز	هیجانات، عرضه و تقاضای لحظه ای و واکنش های فوری بازار
دیدگاه معاملاتی	مناسب برای سرمایه گذاران میان مدت و بلندمدت	مناسب برای معامله گران کوتاه مدت و روزانه (نوسان گیران)

سناریوهای عملی تفاوت این دو قیمت

حالا بیایید چند تا سناریو رو با هم بررسی کنیم تا ببینیم این تفاوت ها تو عمل چطوری خودشون رو نشون می دن:

۱. آخرین معامله مثبت، پایانی صفر یا منفی:

فرض کنید یه سهمی تو طول روز حسابی رشد کرده و قیمت آخرین معامله اش مثبت ۵ درصد (یعنی سقف دامنه نوسان) شده. اما وقتی به قیمت پایانی نگاه می کنید، می بینید روی صفر درصد یا حتی منفی مونده! این اتفاق چرا میفته؟ دلیلش اینه که حجم معاملات اون سهم به اندازه حجم مبناش نرسیده. در این حالت، با اینکه خریداران تو لحظه سهم رو با قیمت بالا می خریدن، اما چون حجم کافی برای تایید این رشد وجود نداشته، سیستم بورس اجازه نمی ده که کل این رشد روی قیمت پایانی اعمال بشه.
نتیجه اش برای معامله گر چیه؟ اگه شما با امید اینکه سهم مثبت ۵ درصد بسته میشه، تو لحظات آخر با همون قیمت ۵+ خرید کرده باشید، روز بعد سهم با قیمت پایانی (مثلاً صفر درصد) باز میشه و عملاً شما همون ابتدای روز بدون هیچ سودی، حتی ممکنه با ضرر شروع کنید. این جور مواقع، خیلی ها می گن «این سهم فقط کد به کد شد» یا «حجم نخورد». این سناریو نشونه ضعف تقاضای واقعی یا عدم تمایل برای پر کردن حجم مبناست.

۲. آخرین معامله منفی، پایانی صفر یا مثبت:

این حالت برعکسه. ممکنه سهمی تو طول روز حسابی پایین اومده باشه و قیمت آخرین معامله اش به منفی ۵ درصد (کف دامنه نوسان) رسیده باشه، ولی قیمت پایانی اش روی صفر یا حتی مثبت باشه. این یعنی چی؟ یعنی تو طول روز، حجم مبنا تا حدودی پر شده و معاملات عمده، توی قیمت های بالاتر انجام شده بودن. حالا ممکنه آخر وقت یهو فروشنده زیاد شده و قیمت رو پایین کشیده، اما چون میانگین معاملات (VWAP) هنوز مثبت یا صفره، قیمت پایانی هم همون رو نشون می ده. این نشون می ده که هیجانات لحظه ای، قیمت رو پایین آورده نه روند کلی بازار برای اون سهم.

۳. برابری قیمت پایانی و آخرین معامله:

این بهترین حالته! وقتی قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله تقریباً با هم برابر میشن، یعنی حجم معاملات سهم اونقدر زیاد بوده که حجم مبنا رو پر کرده و تقریباً هیچ تفاوتی بین میانگین معاملات روز و آخرین معامله وجود نداره. این نشون دهنده یه بازار باثبات و متعادل برای اون سهم تو اون روزه. یعنی هم عرضه و هم تقاضا منطقی بودن و هیجان زیادی وجود نداشته. وقتی این دو قیمت نزدیک به هم باشن، به خصوص اگه مثبت باشن، نشونه خوبیه و می تونه نویدبخش حرکت های خوب برای روزهای آینده باشه.

مقایسه قیمت پایانی و آخرین معامله مثل نگاه کردن به یک تصویر از دو زاویه مختلف است؛ یکی دید کلان می دهد و دیگری جزئیات لحظه ای را نشان می دهد.

کاربردها و تحلیل پیشرفته تر

حالا که با این دو تا رفیق قدیمی بازار بورس آشنا شدید، وقتشه که یاد بگیریم چطور ازشون به صورت عملی استفاده کنیم تا بتونیم تحلیل های بهتری داشته باشیم و معاملات هوشمندانه تری انجام بدیم.

در تابلوخوانی

تابلوخوانی یعنی هنر خوندن اطلاعاتی که تو تابلو معاملات هر سهم تو سایت tsetmc.com یا پنل های کارگزاری ها نشون داده می شه. مقایسه قیمت پایانی و آخرین معامله تو تابلوخوانی حرف اول رو می زنه:

• بررسی فاصله این دو قیمت: اگه این دو قیمت خیلی با هم فاصله دارن (مثلاً آخرین معامله مثبته ولی پایانی منفی یا نزدیک صفر)، نشون می ده که سهم داره زور الکی می زنه یا برعکس، داره بی دلیل تو لحظات آخر افت می کنه. اگه این فاصله زیاده و قیمت آخرین معامله مثبت تر از پایانی هست، یعنی تقاضا تو لحظه بیشتره. اگه برعکس، آخرین معامله منفی تر از پایانی هست، یعنی عرضه تو لحظه بیشتره.
• تحلیل وضعیت سهم با مقایسه این دو قیمت و حجم معاملات: اگه قیمت آخرین معامله بالاتره ولی حجم مبنا پر نشده، می تونیم شک کنیم که این رشد ممکنه پایدار نباشه. اما اگه هر دو مثبت باشن و حجم معاملات هم بالا باشه، این نشونه قدرت سهمه.
• نشانه های پایداری و ناپایداری بازار: وقتی قیمت پایانی و آخرین معامله به هم نزدیک باشن، بازار اون سهم معمولاً پایدارتره و هیجان کمتری داره. هر چقدر فاصله بیشتر باشه، نوسانات و هیجانات بازار بیشتره.

در تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یعنی بررسی نمودارهای قیمتی برای پیش بینی آینده قیمت سهم. قیمت پایانی و آخرین معامله نقش مهمی تو ساخت این نمودارها دارن:

• تشکیل کندل ها و نمودارهای قیمتی: هر کندل قیمتی (اون شمع های سبز و قرمز که تو نمودارها می بینیم) از چهار تا قیمت تشکیل شده: قیمت بازگشایی، بیشترین قیمت، کمترین قیمت و قیمت پایانی (یا قیمت بسته شدن). قیمت پایانی نقشش تو اینجاست که نقطه بسته شدن کندل رو مشخص می کنه. اگه قیمت پایانی نسبت به قیمت بازگشایی مثبت باشه، کندل سبز می شه (صعودی) و اگه منفی باشه، کندل قرمز (نزولی) می شه. قیمت آخرین معامله هم تو لحظه، نقاط بالا و پایین کندل رو تحت تاثیر قرار می ده.
• اهمیت قیمت پایانی در رسم خطوط حمایت و مقاومت: تحلیلگرای تکنیکال از قیمت های پایانی برای رسم خطوط حمایت و مقاومت استفاده می کنن. چون قیمت پایانی، میانگین معاملات روزه و از هیجانات لحظه ای فیلتر شده، برای تشخیص سطوح مهم قیمتی مثل حمایت ها (کف قیمتی که سهم از اون پایین تر نمیاد) و مقاومت ها (سقف قیمتی که سهم نمی تونه رد کنه) دقیق تر و قابل اعتمادتره.

استراتژی های معاملاتی بر اساس این دو قیمت

بسته به اینکه چه نوع معامله گری هستید، باید به یکی از این دو قیمت بیشتر توجه کنید:

• معامله گران کوتاه مدت (نوسان گیران): این افراد که می خوان تو یه روز یا چند روز سود بگیرن، بیشتر به قیمت آخرین معامله نگاه می کنن. چون برای اونا اهمیت داره که الان سهم تو چه قیمتی داره معامله میشه تا بتونن سریع وارد یا خارج بشن. اونا ممکنه از فیلترهایی استفاده کنن که سهام رو بر اساس تغییرات لحظه ای قیمت آخرین معامله پیدا کنن.
• معامله گران بلندمدت (سرمایه گذاران): برای این گروه، قیمت پایانی اهمیت بیشتری داره. اونا به دنبال روند کلی سهم هستن و نمی خوان اسیر نوسانات لحظه ای بشن. قیمت پایانی دید بهتری از ارزش واقعی سهم تو یه روز خاص بهشون می ده و بهشون کمک می کنه تا تصمیمات باثبات تری بگیرن.

می تونید از فیلترهای بورسی هم استفاده کنید تا سهام رو بر اساس اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله شناسایی کنید. مثلاً یه فیلتر می تونه سهامی رو نشون بده که اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله شون زیاده و این می تونه نشونه یه فرصت یا یه ریسک باشه که نیاز به بررسی بیشتر داره.

نکات تکمیلی و سوالات متداول

خب، تا اینجا خیلی چیزا در مورد قیمت پایانی و آخرین معامله یاد گرفتیم. حالا بیایید به چند تا سوال رایج دیگه که ممکنه براتون پیش بیاد، جواب بدیم و چند نکته مهم رو هم مرور کنیم.

تفاوت قیمت صفر تابلو با قیمت پایانی چیست؟

خیلی ساده بخوام بگم، «قیمت صفر تابلو» همون «قیمت پایانی روز قبل» هست. یعنی سهم هر روز معاملاتی رو با قیمتی شروع می کنه که همون قیمت پایانی روز گذشته بوده. این قیمت، مبنای محاسبه دامنه نوسان روز جاری قرار می گیره. پس قیمت پایانی هر روز، صفر تابلوی روز بعد میشه.

آیا تعدیلات قیمتی (افزایش سرمایه، سود نقدی) بر قیمت پایانی تاثیر می گذارد؟

بله، قطعاً. وقتی یک سهم افزایش سرمایه می ده یا سود نقدی (DPS) پرداخت می کنه، قیمت سهم در بازار تعدیل میشه. این تعدیل روی قیمت پایانی و به تبع اون، قیمت صفر تابلوی روز بعد تاثیر مستقیم می ذاره. مثلاً اگه یک سهم افزایش سرمایه از محل سود انباشته داشته باشه، قیمتش بعد از بازگشایی به نسبت همون افزایش سرمایه، کاهش پیدا می کنه. این کاهش، روی قیمت پایانی روز بازگشایی اعمال میشه تا نمودار قیمتی سهم، یه روند منطقی رو نشون بده و سرمایه گذار دچار اشتباه نشه.

کدام قیمت برای محاسبه سود و زیان روزانه مهم تر است؟

برای محاسبه سود و زیان «لحظه ای» و «فوری» که تو پنل کارگزاری تون می بینید، معمولاً از «قیمت آخرین معامله» استفاده می شه. اما برای محاسبه سود و زیان «واقعی» و «ثابت» روزانه که تو پایان هر روز برای شما ثبت می شه و مبنای سود و زیان روز بعد هست، «قیمت پایانی» مهم تره. یعنی اگه شما یه سهم رو خریده باشید و تو پایان روز، قیمت پایانیش بالاتر از قیمت خرید شما باشه، شما در سود هستید، حتی اگه قیمت آخرین معامله تو یه لحظه، کمتر از قیمت خرید شما شده باشه.

درصد آخرین معامله و پایانی نسبت به کجا محاسبه می شود؟

درصد تغییرات هم قیمت آخرین معامله و هم قیمت پایانی، نسبت به «قیمت صفر تابلو» (یعنی همون قیمت پایانی روز قبل) محاسبه میشه. مثلاً اگه قیمت پایانی روز قبل سهمی ۱۰۰۰ تومن باشه و امروز قیمت آخرین معامله ۱۰۲۰ تومن باشه، درصد آخرین معامله مثبت ۲ درصد نشون داده می شه. همین طور اگه قیمت پایانی امروز ۱۰۱۰ تومن باشه، درصد پایانی مثبت ۱ درصد خواهد بود.

چرا گاهی اوقات قیمت پایانی با آخرین معامله خیلی فاصله دارد؟

همونطور که قبلاً گفتیم، دلیل اصلی این تفاوت، نقش «حجم مبنا» است. اگه حجم مبنای سهم پر نشه، حتی اگه آخرین معامله با قیمت خیلی بالایی انجام شده باشه، تمام اون رشد روی قیمت پایانی اعمال نمیشه. این فاصله زیاد می تونه نشونه های مختلفی داشته باشه:

• کمبود نقدشوندگی: یعنی تعداد معاملات کافی برای پر کردن حجم مبنا وجود نداشته.
• بازیگردانی: ممکنه عده ای با حجم کم، سعی در بالا یا پایین کشیدن قیمت لحظه ای داشته باشن.
• هیجانات بازار: گاهی وقت ها خبرهای ناگهانی باعث میشه خریدارها یا فروشنده ها تو لحظه هیجانی عمل کنن و قیمت آخرین معامله رو از قیمت پایانی دور کنن.

در هر صورت، فاصله زیاد بین این دو قیمت، نشونه ای از عدم تعادل و احتمالا ناپایداری در اون سهم هست و نیاز به بررسی دقیق تر داره.

نتیجه گیری

خب رفقا، رسیدیم به ایستگاه آخر این سفر آموزشی. امیدوارم حالا دیگه مفهوم «قیمت پایانی در بورس» و «قیمت آخرین معامله» براتون مثل روز روشن شده باشه. دیدیم که این دو تا عدد، هر کدوم داستان خودشون رو دارن و اگه بلد باشیم چطور بهشون نگاه کنیم، می تونیم کلی اطلاعات از دلشون بیرون بکشیم.

یادتون باشه، قیمت پایانی، مثل یه نقشه راه کلیه که به ما نشون می ده سهم تو طول روز چه مسیری رو طی کرده و مبنای حرکت های بعدی اونه. از اون طرف، قیمت آخرین معامله، مثل یه رادار لحظه ایه که نشون می ده الان دقیقاً اوضاع از چه قراره و کجا باید دست به کار شد.

درک درست از این مفاهیم، کلید موفقیت تو تابلوخوانی و تصمیم گیری های هوشمندانه تره. بازار بورس جایی نیست که بشه بدون دانش و اطلاعات کافی توش دووم آورد و به قول قدیمی ها، «نابرده رنج، گنج میسر نمی شود». هر چقدر بیشتر یاد بگیرید، کمتر ریسک می کنید و به احتمال زیاد، سود بیشتری هم به جیب می زنید. پس، هیچ وقت از یادگیری دست نکشید و همیشه سعی کنید دانش مالیتون رو به روز نگه دارید. همین که تا اینجا با ما همراه بودید، نشون می ده که کمر همت رو بستید و می خواهید تو بازار بورس حسابی بدرخشید. موفق باشید!