شعر ، بیماران پروانه ای را تسلی می دهد/جهانیان باید متوجه این حقیقت شوند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری سی تی مگ شامگاه جمعه ۳ اسفند ماه نشست ادبی «پروانه های رخمی» با حضور جمعی از مسؤلان خانه ای بی بیماران پروانه ای و اهالی شعر و ادب کشور های ایران افغانستان هند پاکستان ترکیه لبنان سوریه بنگلادش الجزایر و مراکش با اجرا و دبیری سید مسعود علوی تبار و با میزبانی گروه بین المللی هندیران برگذار شد.

سید مسعود علوی تبار شاعر فعال فرهنگی و کارشناس تاریخ و تمدن ملل اسلامی در ابتدای این نشست بیان داشت: در ایران که هنر اول آن هنر شعر و شاعری است ادبیات و شعر زیباترین پرنفوذترین و اثر گذارترین راه تعامل بین دل های آحاد جامعه است. در طول تاریخ ایران زمین تا دوران معاصر حتی فیلسوفان طبیبان ریاضی دانان مفسران قرآن عرفا پهلوانان و افراد سیاسی و مذهبی و دیگر اقشار جامعه هم ارتباط بسیار نزدیکی با شعر داشته اند. افرادی چون ابن سینا خیام صدرالمتألهین شیخ بهایی علامه طباطبایی حضرت امام خمینی (ره) مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) و … همه در زمره ادیبان نیز بودند و برای شعر و ادب ارزش بسیاری قائل بوده اند.

علوی تبار خاطر نشان کرد: شعر در تمام لایه های زندگی ایرانیان نفوذی قدرتمند دارد. به عنوان مثال در سال جاری بزرگترین حمله پهبادی و موشکی تاریخ با نام وعده صادق یک با قرائت یک بیت از مقام معظم رهبری نضج گرفت: «تو را است معجزه در کف زِ ساحران مهراس / عصا بیفکن و از بیم اژد ها مگریز»؛ و امروز در این جمع با حضور شاعران کشور های مختلف جنبه های مختلف یک بیماری نادر و هولناک به نام بیماری پروانه ای وارد دنیای بی انتهای شعر و ادبیات می شود؛ و زبان شعر در به لرزه در آوردن دل های های آگاه در محکوم کردن تحریم ها در بیان دیگر مشکلات پروانه ای ها در همدلی و همزبانی با آنان و خانوادهاشان یکی از اصلی ترین رسالت های خود را فریاد می زند.

عظمیٰ زرین نازیه شاعر پارسی زبان و دانشیار گروہ زبان و ادبیات فارسی دانشگاہ پنجاب لاھور پاکستان اظهار کرد: هم اکنون که درباره پروانه ای ها صحبت می کنم این بیت سعدی در ذهنم تداعی می شود: ای مرغ سحر عشق ز پروانه بیاموز/ کان سوخته را جان شد و آواز نیامد.

این پروانه ها هر روز در خویش می سوزند و با سوختن همواره خود می سازند.

چه بسا این پروانه ای ها حتی در لمس محبت آمیز پدر و مادر هم شفقت را احساس نکنند که دست شفقت هم پوست نازک تر از بال پروانه ی آنها را پاره پاره می کند.

دانشیار دانشکده خاورشناسی دانشگاه پنجاب پاکستان سپس با قرائت آیه «وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ» «و هنگامی که بیمار شوم پس او شفایم مى بخشد» از سوره الشعرا تصریح کرد: ما معتقد هستیم که خداوند بیش از همت بندگانش به آنان درد نمی دهد البته در دنیا بعضی مواقع احساس می کنیم که دایره زندگی بر ما تنگ می شود. اما در صورتی که وسایل و اسباب آن مهیا باشد می توان با بیماری مبارزه کرد؛ لذا از عموم مردم تقاضا دارم بوسیله قلم بوسیله امور مادی بوسیله کمک به تهیه دارو و … در کمک به بیمارانی کهاز اسباب درمان محروم هستند کمک کنند. یقیناً خداوند بزرگ و برتر ما را برای بندگی به این دنیا فرستاده است و این بندگی بدون از تردید تنها در عبادات شخصی خلاصه نمی شود بلکه حقوق بندگان را ادا کردن از بزرگترین عبادات محسوب می شود.

فاطمه آزادی منش شاعر نویسنده و فعال رسانه از سوریه گفت: بیماران پروانه ای برای ادامه زندگی می جنگند و با تمام عزم و اراده خود در برابر سختی ها و چالش هایی که بیماری برایشان به وجود آورده است ایستادگی می کنند. از یک سو با چالش عدم دسترسی به درمان قطعی مواجه اند و از سوی دیگر با سیاست تحریم های ظالمانه ی مدعیان دفاع از حقوق بشر از ساده ترین درمان های موجود محروم هستند.

این نویسنده سوری ادامه داد: در این بیان مختصر از صاحبان روح های پاک درخواست می کنم که به این قهرمانان که نقاشی مبارزه و جهاد را با رنگ خون خود ترسیم کرده اند به هر نحوی که میسر است کمک و یاری رسانند. آنها امیدوارند که نور و شفا را ببینند و همگی با عقیده و ایمان به این که نور خداوند با آنهاست و به آنها کمک می کند ایستاده اند؛ و از تجلیات این نور همبستگی قلب ها و ارواح با آنهاست و کلماتشان از روح همکاری ناشی می شود.

سید محمد رضا سلسکوت شاعر پارسی زبان و استاد دانشگاه کشمیر هند ضمن محکوم کردن تحریم های ظالمانه آمریکا برای کودکان پروانه ای از اهمیت شعر در آگاهی بخشی عمومی و خدمت به این بیماران نام برد و اظهار داشت: شعر نه فقط کلمات روی کاغذ بلکه صدایی است که می تواند پرده های بی تفاوتی را کنار بزند. شاعران بخاطر انسانیت از هر مللی هم باشند می توانند با زبان شعر این رنج را به تصویر بکشند احساس همدردی را در دل ها زنده کنند و جهانیان را متوجه حقیقت کنند. یک بیت شعر می تواند هزاران دل را بلرزاند اشک را در چشم ها جاری کند و صدای مظلومیت را به گوش آنهایی برساند که شاید تاکنون نشنیده بودند.

سید محمد رضا سلسکوت ادامه داد: علاوه بر این شعر می تواند خودِ بیماران را نیز تسلی دهد. آنها که در تاریکی رنج هایشان تنها مانده اند شاید در کلمات یک شاعر نوری از امید بیابند. در قصه های صبر در حکایت های ایستادگی در ترانه هایی که از امید سخن می گویند نیرویی است که می تواند آنها را در برابر دردهایشان مقاوم تر کند….

زهرا مؤذنی شاعر و نویسنده که خود از مبتلایان به بیماری پروانه ای نیز می باشد در ابتدا از آرزوی دیرینه خود که دیدار مقام معظم رهبری است سخن گفت و سپس در رابطه با مشکلات پروانه ای ها اظهار داشت: کمبود پانسمان و هزینه های بالای داروها سردرگمی در پیداکردن کرم و پمادی که برای ترمیم زخم ها مؤثر باشد که شاید مقداری از درد و سوزش زخم ها را کمتر کند از جمله مشکلات همیشگی بیماران پروانه ای ست. مرموز بودن این بیماری باعث شده هر بار به شیوه ای جدید بیمار را غافلگیر کند و علاوه بر تخریب پوست اعضای دیگر بدن از جمله؛ چشم ها دندان ها دهان گلو و مفاصل را نیز بی نصیب نگذارد.

زهرا مؤذنی ادامه داد: و چقدر هولناک است روزی که بیماری در یک زخم رخنه کند و آنقدر آن را بجود تا به گوشت و عمق استخوان برسد و تا بیمار به خود بیاید با جای خالی دست یا پایی مواجه می شود که در اثر سرطان پوست زیر ساطور جراحی جا مانده است؛ و باز این پایان ماجرا نیست و «ای بی» همچنان با قدرت به سلاخی خود ادامه می دهد

وی در پایان تصریح کرد: البته با همه ی این وجود با افتخار می گویم: اگرچه این بیماری بسیار سخت و طاقت فرساست اما مانع از آن نشده که ما نتوانیم استعداد های نهفته درپس زخم ها و دردهایمان را پیدا نکنیم و صد هزار مرتبه شکر که از هر پیله ی زخم و دردی پروانه هایی موفق و مستعد سربرآورده اند. به حتم وقتی خدا به پرواز پروانه های رنگین خود در خلعت دکتر مهندس نقاش نویسنده و.. می نگرد زمزمه می کند:

فتبارک الله احسن الخالقین

دیگر سخنران این نشست رجاء محمد بیطار شاعر و نویسنده لبنانی با فرموده حضرت محمد (ص) مبنی بر «مؤمنان در دوستی عطوفت و مهرورزی نسبت به هم چونان یک پیکرند؛ که هر گاه عضوی از آن به در آید دیگر اعضاء را بی تابی و تب فرا می گیرد» صحبت های خود را با عنوان «بیماران پروانه ای در ایران بین پتک سرنوشت و سندان استکبار» آغاز کرد و بیان داشت: شناخت و آگاهی من نسبت به این بیماری به واسطه فراخون «نخستین جشنواره شعر بین المللی پروانگی» در ایران بود اما چیزی که واقعاً مرا متحیر کرد این بود که متوجه شدم محاصره اقتصادی خودسرانه ای که کشور های استکبار جهانی و در رأس آنها آمریکا بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل کرده اند وضعیت سلامت صد ها بیمار پروانه ای را با خطرات جدی و حتی مرگ رو به رو کرده است.

این شاعر لبنانی در انتها بیان داشت: عمق جنایت تحریم دارو های پروانه ای که در انحصار چند کشور است را می توان در آینه آن سؤال سرزنش کننده ی جاودانه ای که امام حسین (ع) از لشکر عمر بن سعد پرسید دید؛ که حضرت فرمودند: «اگر به من رحم نمی کنید پس به این کودک شیرخوار رحم کنید». اما در جواب «حرمله بن کاهل» با تیر سه شعبه گلوی فرزند معصوم امام حسین (ع) را از هم درید.

این جنایتکاران نیز فرزندان پروانه ای ایران را از درمان محروم کرده اند مدعیان حقوق بشر همین قاتلان و جنایتکارانی هستند که هدف برای آنها وسیله را توجیه می کند و با هدف تضعیف کشور ایران که عزتمندانه در مقابله با ظلم و ستم و سرکشی آنان قد علم کرده است دست ها را به غیر انسانی ترین و فجیع ترین حربه ها آلوده کرده اند….

فاطمه بتول سایوز شاعر و نویسنده از ترکیه دیگر سخنرانی بود که در این نشست به ایراد صحبت پرداخت وی در بخشی از سخنان خود اذعان کرد: یکی از بی رحمانه ترین جنبه های تحریم ها تأثیر آنها بر بیماران خاص است. بیمارانی که داروهایشان نه سلاح اند نه ابزار قدرت بلکه تنها امیدی برای ادامهٔ زندگی. بیماری پروانه ای نمونه ای از این تراژدی است. این بیماری با کوچک ترین تماس زخم هایی عمیق و دردناک بر بدن بیماران برجای می گذارد. اما رنج این بیماران تنها به درد جسمی خلاصه نمی شود.

فاطمه سایوز ادامه داد: در سال های اخیر بسیاری از این دارو ها به دلیل تحریم ها از دسترس خارج شده اند. کشور هایی که این دارو ها را تولید می کردند تحت فشار های اقتصادی و سیاسی از ارسال آنها به ایران خودداری کردند. سازمان های جهانی کجا هستند؟ آنها که شعار حقوق بشر سر می دهند آنهای که حتی برای دفاع از حق زندگی حیوانات فریاد سر داده اند چرا در برابر این بی عدالتی سکوت کرده اند؟

وی در انتها خاطر نشان کرد: ما اینجا هستیم تا بگوییم که این وضعیت نباید ادامه یابد. هیچ کودک بیماری نباید قربانی بازی های سیاسی شود. هیچ خانواده ای نباید از دسترسی به دارو های مورد نیاز عزیزانش محروم بماند. جامعهٔ جهانی باید بیدار شود و بپذیرد که تحریم هایی که زندگی انسان ها را تهدید می کنند نه تنها غیراخلاقی بلکه جنایتی علیه بشریت اند.

سید حکیم بینش شاعر و فعال رسانه از افغانستان گفت: در ایران به دلیل تحریم ها از جمله تحریم های دارو از سوی آمریکا بیماران پروانه ای با مشکلاتی چند برابر مواجه هستند. از سوی دیگر کمبود یا گرانی دارو ها و تجهیزات پزشکی مورد نیاز بار سنگینی را بر دوش خانواده ها گذاشته و زندگی آنها را دچار چالش کرده است.

سید حکیم بینش سپس در تأثیر شعر در کمک به بیماران پروانه ای اظهار کرد: شما می دانید که زبان شعر قدرت نفوذ بسیار زیادی دارد و گاه یک بیت شعر و حتی یک مصرع شعر کار یک کتاب و یک سخنرانی را می کند بنابراین با شعر می توان توجه مردم و جامعه را به مشکلات این بیماران جلب کرد. علاوه بر این آگاهی رسانی شاعران می توانند با سرودن اشعاری امیدبخش با این بیماران و خانواده های یشان همدلی بکنند به نحوی به آنها امید و قوت قلب ببخشند و درواقع در این مسیرِ سخت آنها را همراهی کنند.

وی در انتها گفت: نکتۀ دیگر این است که بسیاری از شاعران ما دارای آوازه و شهرت و اعتبار هستند آنها می توانند از این ظرفیت استفاده کنند و صدای بیماران پروانه ای باشند. این شاعران می توانند صدای بیماران پروانه ای را به گوش مردم دنیا برسانند. آنها قادر خواهند بود مانند سعدی فریاد بیماران پروانه ای باشند و با صدای بلند بگویند:

تو کز محنت دیگران بی غمی

نشاید که نامت نهند آدمی

و بدین صورت دنیا را متوجه وضعیت بیماران پروانه ای کنند….

در این نشست ادبی شاعران و هنرمندانی چون علیرضا قزوه ایرج قنبری رسول شریفی سید مسعود علوی تبار ناصر دوستی محمد مهدی پرویزی سید تصور مهدی علی مزمل نغمه مستشار نظامی فاطمه نانی زاد زهرا مؤذنی زهرا پرویزی ناهید ستوده سارا رمضانی لیلی حضرتی نجمه بنائیان بروجنی زهرا امام وردی نگین نقیبی سولماز نصر آبادی فاطمه شکل آبادی مریم فرجی و صبا فیروزی حضور داشتند….

برخی از اشعار ارائه شده در این نشست را با هم قرائت می کنیم:

…

رسول شریفی

با تاول و زخم روز ها سر شده است

در باور من بهار دیگر شده است

پروانه ی زخمی ام پر از شوق ولی

بال و پر من شکسته پرپر شده است

…

سید مسعود علوی تبار

قلب ها در آتشی افروخته عاشق ترند

در میان شعله ها لب دوخته عاشق ترند

آن زمانی که زبان ها از سخن پر می شود

چشم ها بی هیچ از این اندوخته عاشق ترند

لحظه ای پروانه شو در شعله شمعی بسوز

تا بدانی سینه های سوخته عاشق ترند

مبتلایان فراق از آن دل بی درد که

عاشقی را در حضور آموخته عاشق ترند

یک نفس از زیر خاکستر برون شو شعله شو

قلب ها در آتشی افروخته عاشق ترند

…

زهرا مؤذنی

اما من

در سحرگاهی که تاریکی

به اوج خود رسیده است

پیله های تنیده به با ل های زخمی ام را

خواهم شکافت

و به پرواز در خواهم آمد

و اوج خواهم گرفت

به سوی نور

به سوی حق

من پروانه خواهم شد

…

سیده عینی رضوی (علیگر هند)

نو مید مشو سوز دعا می گیرد

دستان تو را دست خدا می گیرد

از لطف صبوری تو ای مادر من

پروانه تو زود شفا می گیرد

…

پروانه نجاتی

پروانه شو به بال و پر تازه ریختن

وقتی که نیست پای از آتش گریختن

اینجا کجاست بال و پرم درد می کند

سرگیجه نیست باز سرم درد می کند

فرقی ست بین ما و شما ختم گفت و گو

در پوست ها دوباره نمی گنجد آرزو

باید مقاومت کنی این درد ماندنی ست

در زندگی ورق ورق قصه خواندنی ست

سلول ها به روی تو لبخند می زنند

لب های باز را به تو پیوند می زنند

پروانگی کن این سفر بی چراغ را

بال و پر رها شده هر سوی باغ را

این زخم نیست سهم تو از تازه بودن است

محتاج پانسمان به اندازه بودن است

باید دعا کنیم دعا شور زندگی ست

موسیقی طراوت و طنبور زندگی ست

بارانی است چشم و هوا آسمانی است

دست محبتی ست ولی بی نشانی است

حس کن که هست جان تو را زنده می کند

بو کن نسیم عطر پراکنده می کند

این جسم بخش کوچکی از ماست نازنین

روح است و جاودانگی و عشق آتشین

پروانه ی نشسته کنار تنور باش

بیماری از تو مرگ نسازد صبور باش

..

محمد عشرت صغیر (شاه جهانپور هند)

آزرده شود پرنده کوچک من

دلخسته و دلتنگ شود رودک من

آهسته قدم گذار در این گلزار

پروانه نشسته بر تن کودک من

..

میترا ملک محمدی

ازخدا خواستم آرامش جانم باشی

که ستون بدنم تاب و توانم باشی

زخم های تنم انگار که زخم تن توست

درد هیچ است تو که روح و روانم باشی

باغبانم تویی ای مادر من حامی من

خوبم آن لحظه که تو جان و جهانم باشی

دست تو مرهم زخم تن رنجور من است

باز لبخند بزن تا ضربانم باشی

جان من خنده و سرگرمی و آرامش من.

نکند مادر خوبم نگرانم باشی

قسمت و روزی من بود اگر این صد شکر

مادرم گوهر پیدا و نهانم باشی

…

محمد آرمان حبیب (جارکند هند)

با شعله شمعی که رها می رقصد

تاول به تن و آبله پا می رقصد

با زخمه زخم بر تن تار وجود

پروانه به تن شعله نما می رقصد

..

فاطمه نانی زاد

ای که در شمع وجودت شعله ها برپا شده

در نفس هایت پر پروانه ها پیدا شده

تو نمی رنجی از این پروانه های سرخ درد

اشکهایت بار ها و بار ها حاشا شده

هرگز از نجوای تو نشنیده آهی آینه

غنچهٔ لب های تو هر بار از هم وا شده

با امید مرهمی از جنس نور و روشنی

لحظه های تیرهٔ امروز تو فردا شده

باز هم از شور و شوق زندگی پر بوده ای

هر زمان این درد در رگهات بی پروا شده

باغی از شبنم تو را گاهی نوازش می کند

بال این پروانه ها با بوسه ات امضا شده

…

سید تصور مهدی (پتنا هندوستان)

دل پروانه نالان غمی نیست

دگر در چشم خون او نمی نیست

دلش بر صبر مادر بال و پر زد

به غیر از عشق مادر مرهمی نیست

…

شعر و آوا: سمانه رحیمی

مادرم وقتی دلش را نذز باران می کند

بغض خود را در گلو آهسته پنهان می کند

هم دلم مشتاقِ در آغوش گرمش بودن است

هم نوازش های او من را پریشان می کند

کودکم پروانه ای از پیله بیرون آمده

بال های زخمی ام را عشق درمان می کند

رختخوابم برگ گل تن پوش من ابریشمی

فرش زیر پای من را باغ ریحان می کند

بی قراری می کنم گاهی ولی لبخند او

زمهریرستان جانم را گلستان می کند

من به تاول های بی اندازه عادت کرده ام

رنج هایم را خدای خوبم آسان می کند

مطمئنم سختی این روز های رفته را

لطف بی پایان او یک روز جبران می کند

…

فرزانه قربانی

تویی پروانه ی این خانه اما همیشه زخم داری روی بالت

انار نارسی بر شاخه هستی

ولی خونین شده لبخند کالت

دهان وا کرده زخم تو همیشه

که خون می باری از درد فراوان

نخواه آرام باشم از غم تو

برایم رنج هایت نیست آسان

صدای خنده هایت را ندیدم

بپیچد باز هم در گوش خانه

چه می شد مثل گنجشکان کوچک

تو هم پر می زدی در آشیانه

بهار پر خزانی بس که تاول

شکوفا می شود روی تن تو

چنان پوشیده از زخمی که حتی

شده این زخم ها پیراهن تو

همیشه حسرتی بوده برایم

که دستان تو را محکم بگیرم

نشد که این جهان کوچکت را

میان رنج ها از غم بگیرم

نبین با بال های زخمی خود

دل پرواز را خون کرده ای تو

به چشمان پر از نورت دچار است

جهانی را که افسون کرده ای تو

…

عماد الدین ربانی

زخمم دهان گشوده سخن ساز می کند

بی پرده درد های من آغاز می کند

بابایی ام برای پدر ناز می کنم

ناز مرا خریده مرا ناز میکند

مادر هر آن زمان که دل خانمان گرفت

یک پنجره بسوی خدا باز می کند

تحریم بسته راه نفس را و زنده ام

من زنده ام به عشق که اعجاز می کند

من خواب دیده ام که رهایم رها رها

ها! مثل آن پرنده که پر باز می کند

پروانه های دفتر نقاشی ام به هم

گفتند: بهتر از همه پرواز می کند

…

معصومه هرمزی مقدم

می درخشید چشم زیبایش

صورتی بود رنگ دنیایش

دامن گل گلیش پر بود از

قاصدک های شاد فردایش

یک شب از خواب ناز شد بیدار

تاولی دید روی هر پایش

روی دستش جوانه زد زخمی

پیله شد دست و پای رعنایش

بازی کودکانه اش گم شد

پر شد از رنگ زرد رؤیایش

دست خالی رسید بابا و

گفت تحریم شد دواهایش

رقص پروانه ها مهیّا شد

روی دستان سرد سارایش

خواب رفت و تمام شد دردش

بدنش یخ سیاه دنیایش

…

نگین نقیبی

وقتی خدا بر حال و روز ما نظر دارد

بی شک دعاهایم برای تو اثر دارد

با بال های خسته هستی رو به روی من

هرم نفس هایت عزیز من شرر دارد

مانند یک پروانه ی برگشته از آتش

حتی نوازش هم برای تو ضرر دارد

می سوزی و کاری ز دستم بر نمی آید

از درد تو کِی روح آدم ها خبر دارد

مرهم برای زخم های تو مهیّا نیست

در این جهانی که حقوق بی بشر دارد

..

زهرا امام وردی

جراحتی که به بختم نشست و پیرهنم شد

چه داغ ها که برآمد شراره اش وطنم شد

زبان به شکوه نخواهم گشود پیدا نیست؟

که زخم های عمیقم شبیه به دهنم شد

نه گوشواره ی ماه و نه سینه ریز ستاره

چه ذوق های محالی که کنج سینه ورم شد

گل از گل همه ی زخم ها شکفته و بی شک

درختی ام که شکوفه دخیل روی تنم شد

نگو که قسمت پروانه هاست شعله آتش

که باغ دامن مادر حریم زیستنم شد

تمام آینه ام را ترک گرفته سراسر

همین محاصره بی شک دلیل پرزدنم شد