در شمال از برنج چه چیزهایی درست می کنند؟

احتمالا شما هم در درس مطالعات ششم با این سوال برخورد کردید که در شمال از برنج چه چیزهایی درست می کنند؟! یا شاید هم اصلا کنجکاو هستید که بدانید مردمان مازندران گیلان و گلستان چه چیزهایی را با برنج تهیه میکنند؟!

برای همین میخواهیم تا یک لیست جامع از مواردی که توسط افراد شمال و توسط برنج تهیه میشود را به شما معرفی کنیم.

 

در شمال از برنج چه چیزهایی درست میشود؟

موارد زیادی وجود دارد که توسط زنان شمالی با برنج تهیه میشود که از مهم ترین آنها میتوان به آرد شیرینی برنجی (نان برنجی) کِماج پلو (کته یا آبکش) و بَئودونه اشاره کرد. ولی یادتان باشد که هر شهری از استان های شمالی میتواند استفاده های متفاوتی را نسبت به برنج داشته باشد. برای همین تمامی مواردی که در ادامه معرفی میکنیم به عنوان مواردی هستند که توسط اکثریت شمالی ها تهیه میشود.

 

1. آرد توسط برنج

اگر فکر میکنید که آردها فقط توسط گندم تهیه میشوند سخت در اشتباه هستید. البته که معمولا آرد گندم میتواند بهتر از آردهایی باشد که توسط برنج تهیه میشود. ولی برنج ها هم قابلیت تبدیل شدن به آرد را دارند و حتی جالب تر اینکه کاربردهای زیادی را هم در موادهای غذایی مختلف دارند.

برای تهیه آرد برنج شما نیاز به موارد زیر دارید:

• برنج های ایرانی (به مقدار لازم)
• آب به مقدار لازم
• دستگاه آسیاب برقی

 

در تکمیل لیست بالا باید بگوییم که برنج های شکسته به مانند نیم دانه لاشه سرلاشه و مرغی گزینه بهتری برای آرد کردن هستند. چون قیمت کمتری را دارند. در هر صورت قرار است که برنج را آرد کنید. حالا چه برنج شکسته باشد چه برنج دانه بلند. پس بهتر است که در هزینه ها صرفه جویی کنید و از برنج های شکسته استفاده کنید.

برای تهیه آرد برنج هم باید طبق مراحل زیر پیش بروید:

• برای از بین بردن نشاسته برنج باید چندین بار آن را با آب سرد بشویید. اگر نشاسته در برنج ها باشد احتمال گلوله شدن آرد برنج وجود دارد. پس برای حفظ کیفیت بهتر است که آن را بشویید.
• در مرحله بعدی باید به مدت زمان یک شب برنج را کامل خیس بدهید. خیلی از افراد از این مرحله عبور میکنند؛ ولی انجام آن باعث میشود تا آرد شما کاملا یکدست باشد.
• سپس باید به سراغ خشک کردن برنج بروید. یادتان باشد که اگر برنج دارای رطوبت باشد مراحل آرد کردن برنج اصلا به درستی پیش نمیرود. پس حتما برنج را بر روی یک پارچه یا یک سینی بریزید تا کاملا خشک شود.
• حالا نوبت به استفاده از دستگاه آسیاب میرسد. باید برنج را در داخل دستگاه آسیاب برقی بریزید و آن را آسیاب کنید.
• در اکثر مواقع و با اینکه همه موارد بالا رعایت شده ولی باز هم ممکن است که برنج ها یکدست نباشند. برای همین باید آن را الک کنید تا آرد شما کاملا یکدست شود.

گفتیم که آردهای برنج هم کاربردهای مختلفی را دارند. از این آردها برای یکسری دسرها به مانند فرنی شله زرد یا نان و شیرینی هایی به مانند شیرینی برنجی (در ادامه درباره آن توضیح داده میشود) و همچنین در تهیه ماسک های طبیعی پوست نیز استفاده میشود.

 

2. تهیه شیرینی برنجی

شیرینی برنجی که آن را با اسم نان برنجی هم میشناسند یکی از جواب ها برای در شمال از برنج چه چیزهایی درست میکنند است.

طبق توضیحات که در کاربرد آرد برنج و در بخش قبلی ارائه دادیم در نان برنجی باید از آرد برنج استفاده کنید و درواقع آرد برنج به عنوان اصلی ترین مواد اولیه نان برنجی است.

موادی که برای تهیه نان برنجی نیاز دارید به شکل زیر است:

• آرد برنج
• روغن جامد
• پودر قند
• آرد گندم
• تخم مرغ
• زعفران دم کرده
• گلاب
• پودر هل
• تخم خرفه

برای تهیه نان برنجی یا شیرینی برنجی باید طبق مراحل زیر پیش برویم.

• ابتدا باید روغن جامد را داغ کنید. البته از کره هم میتوانید استفاده کنید؛ دقت کنید بعد از آب کردن باید آن را در یخچال بگذارید تا به اصطلاح به خوبی جا بیفتد. بعد از مدتی هم باید کره یا روغن آب شده از یخچال بیرون بیاورید و صبر کنید تا با دمای محیط آشپزخانه سازگار شود.
• حالا باید کره آب شده یا روغن جامد آب شده را در یک کاسه ای بریزید و سپس پودر قند را به آن اضافه کنید.
• حالا باید با یک همزن برقی که در دور کند قرار دارد به مدت ده دقیقه آن را هم بزنید که به اصطلاح روغن پوک شود.
• سپس باید زرده تخم مرغ را از سفیده آن جدا کنید؛ بعد یک قاشق پودر قند را به سفیده تخم مرغ اضافه کنید و مجددا با همزن برقی آن قدر هم بزنید تا سفید شود.
• حالا نوبت به مخلوط کردن گلاب با دو قاشق غذا خوری آب میرسد.
• هل را بکوبید.
• حالا باید هل و گلاب آماده شده را به مواد اضافه کنید. دقت کنید هل باید به اندازه نوک قاشق به مواد اضافه شود. سپس به مدت 5 دقیقه و با دور کند همزن برقی آن را هم بزنید. درنهایت باید شیرینی بافت خوبی بگیرد و منسجم شود.
• نوبت به استفاده از آرد برنج و آرد قنادی میرسد. دو قاشق ارد قنادی را اضافه کنید و آرد برنج را الک کرده و آهسته آهسته به مواد اضافه کنید.
• حالا باید با لیسک مواد را در یک جهت هم بزنید و همزمان هم باید کم کم آرد برنج را اضافه کنید.
• زعفران دم کرده را آماده کنید. سپس خمیر به دست آمده را به دو قسمت تقسیم کنید و زعفران دم آمده را به یک قسمت از خمیر اضافه کنید. حالا باید خمیر را آنقدر ورز بدهید تا به خوبی به خورد خمیر برود.
• دو تکه خمیر را در دو کیسه جدا قرار بدهید درب آن را به خوبی گره بزنید و سپس آن را در داخل یخچال قرار بدهید.
• خمیرها باید به مدت یک شبانه روز در داخل یخچال باقی بمانند و سپس باید حدود یک ساعت آن را در محیط بیرون از یخچال نگهداری کنید.
• فر را بر روی 160 درجه سانتی گراد تنظیم کنید و صبر کنید تا فر گرم شود. بعد از اینکه کف سینی را کاغذ روغنی قرار دادید خمیرها را ورز بدهید و به اندازه یک گردو بردارید آن را به خوبی گرد کنید و بر روی سینی فر بگذارید.
• حالا میتوانید با هر وسیله ای که خواستید یک طرحی را به خمیر بدهید.
• سپس مقداری هم تخم خرفه بر روی خمیر طرح داده شده بریزید و آن را داخل فر بگذارید و 15 دقیقه صبر کنید.
• بعد از 15 دقیقه سینی را از فر بیرون بیاورید و صبر کنید تا برنج خنک شده و آماده میل کردن شود.

 

3. کِماج نون

کِماج نون هم جزوی از جواب ها برای سوال در شمال از برنج چه چیزهایی درست می کنند است. البته که کماج نون جزو نان های محلی استان مازندران است. ولی در بعضی از مناطق استان های گلستان و گیلان هم کشت میشود.

برای تهیه کماج نون به مواد اولیه زیر نیاز دارید:

• آرد برنج
• شکر
• پودر هل
• وانیل
• زعفران
• بیکینگ پودر
• ماست
• شیر
• گلاب
• تخم مرغ

 

برای تهیه کماج نون باید طبق مراحل زیر پیش بروید.

• باید تخم مرغ شکر پودر هل وانیل و زعفران را با همدیگر مخلوط کنید. میتوانید از چنگال کمک بگیرید یا اگر همزن برقی دارید از همزن استفاده کنید. این کار باعث میشود تا از لختگی در بیایند و کاملا یکدست شوند.
• در مرحله بعدی هم باید ماست شیر و گلاب را به تخم مرغ اضافه کنید و مجددا با کمک چنگال یا همزن آن را هم بزنید.
• شما باید آرد برنج و بکینگ پودر را الک کنید و به مایعی که در مرحله قبلی تهیه کردید یعنی مایع تخم مرغ اضافه کنید. سپس باید مجددا آن را هم بزنید. دقت کنید باید تا زمانی هم بزنید که مایع به دست آمده شبیه ماست هم زده باشد.
• حالا نیاز به یک شعله پخش کن دارید. آن را بر روی گاز بگذارید تا به خوبی داغ و گرم شود.
• یک قابلمه بردارید و دیواره و کف قابلمه را چرب کنید. ترجیحا قابلمه نچسب باشد تا مشکلی پیش نیاید.
• حالا قابلمه را بر روی حرارت ملایم از شعله بگذارید و مواد کماج که به دست آوردید را در داخل قابلمه بریزید.
• یک دم کنی بر روی درب قابلمه بگذارید 25 دقیقه صبر کنید.
• سپس بررسی کنید که اگر سمت روی آن به خوبی پخته شد آن را برعکس کنید. چون هر دو سمت باید به خوبی سرخ شود. برای سمت دوم نیاز نیست که 25 دقیقه صبر کنید و ده دقیقه هم کفایت میکند. نوش جان.

 

4. تهیه برنج

آخرین موردی که میخواهیم به عنوان جواب در این پست معرفی کنیم پلو است. شمالی ها برای اینکه برنج بخورند همه زندگی خودشان را میدهند. برنج ها جزوی از موارد جدا نشدنی از زندگی افراد شمالی است.

برنج ها به صورت کلی به دو روش کته و آبکش طبخ میشوند که در ادامه قصد داریم تا هر دو روش را به صورت مختصر برای شما توضیح دهیم.

طبخ برنج به روش کته در شمال

• ابتدا برنج را بشویید. مراحل شستن برنج را تا اندازه ای ادامه دهید تا رنگ کدر برنج تبدیل به رنگ شفاف و روشن شود.
• پس از شستن برنج را به مدت 1 الی 2 ساعت خیس بدهید.
• برنج را در قابلمه بریزید و سپس به همراه آب و کمی نمک آن را بر روی شعله گاز بگذارید. دقت کنید که آب برنج باید یک بند انگشت بالاتر از حجم برنج باشد. در غیراینصورت برنج شفته میشود. اگر هم در حین پخت متوجه آب زیاد برنج شدید میتوانید با گذاشتن نان روی برنج شفته تا حدودی آب اضافی برنج را کم کنید.
• شعله گاز را زیاد کنید تا آب برنج در زمان سریعتری جذب دانه های برنج شود.
• وقتی آب ها جذب دانه های برنج شدند شعله گاز را کم کنید و صبر کنید تا دم بکشد. بعد از 30 الی 40 دقیقه برنج آماده میل شدن است.

 

طبخ برنج به روش آبکش در شمال

• ابتدا برنج را بشویید. دقت کنید باید تا زمانی برنج را بشویید که آب برنج شفاف شود و از حالت کدری خارج شود.
• برنج را به مدت یک الی دو ساعت خیس بدهید.
• قابلمه را بر روی گاز بگذارید و به اندازه دو سوم اندازه قابلمه به آن آب اضافه کنید.
• حالا صبر کنید تا آب داخل قابلمه به جوش بیاید.
• شعله را کم کنید و برنجی که خیس داده بودید را آبکش کنید و فقط دانه های برنج را به داخل آب در حال جوش قابلمه اضافه کنید. برنج را یواش یواش اضافه کنید.
• بعد از 10 دقیقه برنج را بررسی کنید. چند دانه برنج را در بین انگشتان خودتان فشار دهید. زمانی که دانه های برنج به حالت نیم پز رسیدند یعنی برنج آماده آبکش شدن است. نیم پز یعنی اینکه برنج در حالتی بین پخته و کال قرار دارد.
• یک آبکش در اندازه مورد نیاز بردارید و برنج را آبکش کنید تا آب برنج به صورت کامل از برنج جدا شود. مقداری هم آب سرد روی برنج آبکش شده بریزید تا اطمینان خاطر بیشتر از شفته نشدن برنج داشته باشیم.
• کف قابلمه را چرب کنید و ته دیگ مدنظر را به آن اضافه کنید.
• حالا برنج آبکش شده را به داخل قابلمه بریزید. در این مرحله نباید هیچ آبی را به برنج اضافه کنید و فقط باید دانه های برنج آبکش شده را به داخل قابلمه بریزید.
• درب قابلمه را بگذارید و بعد از دو الی چهار دقیقه مراحل بخار کردن برنج شروع میشود.
• حالا شعله برنج را کم کنید و دم کنی را بر روی قابلمه بگذارید.
• بعد از 30 الی 40 دقیقه برنج شما آماده میل کردن است.

 

5. بئودونه یا برنجک

به عنوان آخرین جواب به سوال در شمال از برنج چه چیزهایی درست می کنند میخواهیم به سراغ معرفی بئودونه برویم.

یکی از شیرینی ها سنتی شمال که معمولا هم در مازندران تهیه میشود بئودونه است که افراد غیربومی آن را با اسم برنجک بهاردانه یا دختر دانه میشناسند.

برای تهیه بئودونه به موارد زیر نیاز دارید:

• برنج
• شکر
• گلاب
• آب
• روغن مایع

برای تهیه بئودونه باید طبق مراحل زیر پیش بروید:

• ابتدا باید برنج را بپزید. درواقع باید همان پلو را درست کنید. معمولا مازندرانی ها از اضافی برنج مجالس و مهمانی ها بئودونه درست میکنند.
• برنج های پخته شده را کاملا خشک کنید. برنج ها را باید با فاصله در یک سینی بریزید و آن مقابل نور خورشید یا در کنار بخاری قرار بدهید تا کاملا خشک شود.
• روغن را داغ کنید. اجازه بدهید تا برنج کاملا داغ شود. سپس یک صافی (به مانند صافی استیل آرد) بردارید و مقدار کمی از دانه برنج را در داخل صافی برزید. سپس صافی به همراه دانه برنج را در داخل روغن داغ ببرید و چند ثانیه صبر کنید. متوجه میشوید که برنج ها پف میکنند. بعد از چند ثانیه برنج های پف کرده را خالی کرده و برنج های جدید را اضافه کنید. همین روند را تا به اندازه ای که نیاز دارید ادامه بدهید. (معمولا بعضی از افراد از صافی استفاده نمیکنند و برنج را یکسره به داخل روغن داغ میریزند. ولی با صافی مراحل به شکل بهتر پیش میبرود.)
• شکر و آب را در داخل قابلمه بریزید و آن را بر روی حرارت ملایم بگذارید تا شربت شما به وجود بیاید. دقت کنید که شکر باید کاملا در آب حل شود. همچنین پیشنهاد میشود که شکر را هم بزنید تا به خوبی حل شود.
• دانه های برنج پف کرده را به داخل یک ظرف بریزید و شربت را به آن اضافه کنید. سپس به خوبی آن را هم بزنید. این مرحله باید به سرعت انجام شود. چون شربت اگر از شعله جدا شود فورا سفت میشود.
• حالا باید فورا برنج های هم زده شده با شربت را در یک سینی بریزید و آن را صاف کنید. (عرض برنجک را هم مدنظر داشته باشید که زیادی نازک نشود.)
• حالا چند دقیقه صبر کنید تا سفت شود. میتوانید با یک چاقو آن را به اندازه و شکل دلخواه برش بزنید. نوش جان.