خلاصه کتاب حاضری در میان غایبان ( نویسنده عباسعلی پرچی زاده )

کتاب «حاضری در میان غایبان» نوشته عباسعلی پرچی زاده، یه نقشه راه عملی و معرفتی برای زندگی منتظرانه در عصر غیبت امام زمان (عج) ارائه میده. این کتاب با تمرکز بر چهار رکن اساسی، به ما نشون میده چطور انتظار رو از یه حالت انفعالی به یه سبک زندگی فعال و پرثمر تبدیل کنیم.

اگه شما هم مثل خیلی ها دغدغه مهدویت و انتظار رو دارید و دنبال این هستید که بفهمید چطور میشه تو این روزگار پر از چالش، زندگی رو به گونه ای تنظیم کرد که هم رنگ و بوی انتظار داشته باشه و هم به ظهور منجی عالم نزدیک تر بشه، پس حتماً این مقاله به دردتون می خوره. این کتاب برای همه کسایی که میخوان یه درک عمیق تر از انتظار داشته باشن و از حالت انفعالی بیرون بیان، حرف های مهمی داره. آقای پرچی زاده تو این کتاب سعی کرده مفاهیم رو طوری توضیح بده که هر کسی با هر سطح اطلاعاتی بتونه باهاش ارتباط برقرار کنه و راهکارهای عملی برای زندگی روزمره منتظرانه رو یاد بگیره. اینجا قراره یه جورایی با هم سر بزنیم به دل این کتاب و ببینیم چه گوهرهای نابی رو توش میشه پیدا کرد.

هسته اصلی کتاب: چهار رکن کلیدی انتظار

«انتظار» واژه ایه که شاید خیلیامون شنیدیم و معنی کلی اش رو می دونیم. اما آیا این انتظار فقط یه حس درونی و دلیه؟ آیا فقط باید دست روی دست بذاریم و منتظر باشیم تا یه اتفاق بزرگ بیفته؟ عباسعلی پرچی زاده تو کتاب «حاضری در میان غایبان» میگه نه! انتظار فراتر از این حرفاست. انتظار، یه فلسفه زندگیه، یه فرهنگه، یه برنامه عملیه که باید تو تمام ابعاد زندگی ما جریان داشته باشه. اون این مفهوم عمیق رو در قالب چهار رکن اصلی تبیین می کنه. این چهار رکن مثل ستون های یه بنای مستحکم، فرهنگ انتظار رو تو دل و جون ما بنا می کنن و هر کدومشون مکمل همدیگه ان.

این ارکان مثل یه پله کان عمل می کنن. اول باید امام زمان (عج) رو بشناسیم و باور کنیم، بعد سعی کنیم تو زندگی عملی مون پیرو ایشون باشیم، بعد از اون نوبت میرسه به عشق و شیفتگی واقعی، و در نهایت این عشق و معرفت و پیروی ما رو به جایی میرسونه که دلمون میخواد یار و یاور اماممون باشیم. البته قبل از ورود به این فرهنگ انتظار، یه سری مقدمات هم لازم داریم، مثل خلوص نیت. اگه نیتمون خالص نباشه و فقط برای ریا یا نشون دادن خودمون باشه، خب معلومه که فایده ای نداره. پس بیایید با هم غرق بشیم تو جزئیات این چهار رکن و ببینیم هر کدومشون چی بهمون میگن و چطور میتونن زندگی ما رو متحول کنن.

این چهار رکن عبارتند از: امام باوری، امام پیروی، امام شیفتگی و امام یاوری. هر کدوم از اینا یه بخش مهم از پازل انتظار رو کامل می کنن.

رکن اول: امام باوری؛ باور قلبی به حضور امام زمان (عج)

اولین قدم تو مسیر انتظار، «امام باوری» هست. شاید با خودتون بگید خب این که بدیهیه، مگه شیعه نیستیم؟ معلومه که باور داریم! اما نویسنده تو این بخش تاکید می کنه که این باور صرفاً یه اعتقاد ذهنی و خشک و خالی نیست، بلکه یه «معرفت» عمیقه. یعنی ما باید امام زمان (عج) رو بشناسیم، نه فقط اسم و نسبش رو، بلکه جایگاهش، وظایفش، قدرتش، حضورش و نقشش تو جهان رو با تمام وجود درک کنیم.

یکی از مهمترین بحث های این بخش، تفاوت بین «حضور» و «ظهور» امام زمان (عج) هست. امام (عج) غایبه، درسته، اما غایب از دید ماست، نه اینکه حضور نداشته باشه. ایشون همیشه حاضرن، بین ما زندگی می کنن و ناظر اعمال ما هستن. این درک که امام «غایب حاضر» هست، خیلی مهمه. ایشون مثل خورشیدی هستن که پشت ابرن، نورشون میرسه ولی خودشون رو نمی بینیم. همین درک حضور، یه حس نزدیکی و مسئولیت تو ما ایجاد می کنه.

حالا چطور میشه این معرفت رو به دست آورد؟ نویسنده میگه راه هایی هست که ما میتونیم به «بو و نور ولایت» ایشون متصل بشیم. این راه ها شامل مطالعه، تفکر، توسل و البته پاک کردن دل از زنگار گناهان هست. وقتی این معرفت تو وجودمون ریشه کنه، یه سری برکات هم نصیبمون میشه. مثلاً حس آرامش بیشتری پیدا می کنیم، تو زندگی مسیر درستی رو انتخاب می کنیم و انگیزه مون برای کار خیر و خدمت بیشتر میشه. درک حضوری امام، یعنی حس کنیم ایشون همیشه هستن و به ما توجه دارن. این حس، خودش یه نیروی محرکه قویه که ما رو تو مسیر بندگی ثابت قدم نگه میداره.

رکن دوم: امام پیروی؛ زندگی کردن با سیره امام (عج)

بعد از اینکه باورمون به امام زمان (عج) عمیق شد و ایشون رو با معرفت شناختیم، حالا نوبت میرسه به مرحله عمل. «امام پیروی» یعنی همین. یعنی تمام اون معرفتی که به دست آوردیم رو تو زندگی روزمره و عملی مون پیاده کنیم. نویسنده به خوبی توضیح میده که اگه معرفت بدون عمل باشه، مثل درختیه که فقط ریشه داره و هیچ میوه ای نمیده. پیرو امام بودن، یعنی سعی کنیم تو تمام کارهایمون، از کوچکترین تصمیمات روزمره تا بزرگترین انتخاب های زندگیمون، خواست و رضایت امام رو در نظر بگیریم.

این یعنی چی؟ یعنی سبک زندگیمون رو با سیره ائمه اطهار (ع) و به خصوص امام زمان (عج) هماهنگ کنیم. حرف هامون، رفتارهامون، روابطمون با خانواده، دوستان و جامعه، حتی نوع نگاه و فکرمون، همه و همه باید رنگ و بوی انتظار به خودش بگیره. این کار ممکنه به نظر سخت بیاد، ولی با قدم های کوچیک و مستمر میشه بهش رسید. مثلاً سعی کنیم راستگو باشیم، به قول و قرارمون عمل کنیم، حق کسی رو ضایع نکنیم، به فقرا کمک کنیم و از گناه دوری کنیم. هر کدوم از اینا یه قدمه تو مسیر امام پیروی.

هدف از امام پیروی اینه که خودمون رو برای ظهور آماده کنیم. وقتی امام زمان (عج) ظهور کنن، ایشون دنبال یارانی هستن که از نظر فکری و عملی آماده باشن. پس اگه الان طبق خواست ایشون زندگی کنیم، داریم برای اون روز بزرگ آماده میشیم. این بخش از کتاب پر از توصیه های عملیه که نشون میده چطور میشه این رکن رو تو زندگی خودمون پیاده کنیم و از یه منتظر صرفاً اسمی، تبدیل به یه منتظر واقعی و فعال بشیم.

رکن سوم: امام شیفتگی؛ عشق و علاقه حقیقی به امام زمان (عج)

بعد از معرفت و عمل، حالا نوبت به «عشق» میرسه. «امام شیفتگی» یعنی قلب و روحمون رو پر از محبت و علاقه به امام زمان (عج) کنیم. نویسنده تو این بخش تاکید میکنه که این عشق، فقط یه احساس گذرا نیست، بلکه یه پیوند عمیق روحی و عاطفیه که ما رو به اماممون گره میزنه. شاید از خودتون بپرسید چرا باید عاشق کسی باشیم که ندیدیم؟ کتاب سه دلیل محکم برای لزوم این امام شیفتگی ارائه میده که واقعاً به فکر وادارم می کنه:

1. امام زمان (عج)، دوست داشتنی و شایسته عشق ورزی هستن: ایشون عصاره تمام خوبی ها و کمالات هستن. وقتی آدم به خصوصیات اخلاقی، عدالت گستری، مهربانی و عشق ایشون به بشریت فکر می کنه، ناخودآگاه دلش میخواد عاشقشون باشه. کیه که دلش نخواد یار همچین وجود مقدسی باشه؟
2. عشق به امام، امری فطری و تغذیه کننده ابعاد عاطفی و روحی انسانه: ما آدما فطرتاً نیاز به عشق ورزیدن و دوست داشته شدن داریم. این نیاز فقط با عشق های زمینی پر نمیشه. عشق به یه موجود الهی و کامل مثل امام زمان (عج)، روح ما رو سیراب میکنه و بهش آرامش میده. این عشق، مثل آبیه که به ریشه خشکیده درخت زندگی ما میرسه و اون رو دوباره سرسبز میکنه.
3. عشق و محبت به امام، عامل بهره مندی از برکات عمل به تکلیف: وقتی کسی رو دوست داری، انجام کارهایی که اون دوست داره برات راحت تر و لذت بخش تر میشه. وقتی عاشق امام زمان (عج) باشیم، عمل به تکالیف دینی و وظایف انتظار، دیگه برامون سنگین و زورکی نیست، بلکه با عشق و از ته دل انجامشون میدیم. این محبت، یه جور موتور محرکه میشه که ما رو تو مسیر درست نگه میداره.

نویسنده همچنین اشاره میکنه که این محبت به اهل بیت (ع) و امام زمان (عج)، در واقع پاداش رسالت پیامبر اکرم (ص) هست که تو قرآن کریم بهش اشاره شده. یعنی ما با این عشق، داریم هم وظیفه مون رو در قبال پیامبر و اهل بیت انجام میدیم و هم روح خودمون رو تغذیه می کنیم. این رکن، یه جورایی به زندگی منتظرانه رنگ و روح میده و اون رو از یه وظیفه خشک، به یه سفر عاشقانه تبدیل می کنه.

رکن چهارم: امام یاوری؛ نقش فعال در یاری و خدمت به امام (عج)

بعد از اینکه معرفت و باور به امام تو وجودمون جا گرفت، زندگیمون با سیره ایشون هماهنگ شد و قلبمون هم پر از عشق به ایشون شد، حالا نوبت میرسه به اوج انتظار عملی: «امام یاوری». این یعنی تلاش برای یاری رساندن به امام (عج) و حرکت در راستای اهداف ایشون. این یاری کردن فقط مخصوص زمان ظهور نیست، بلکه تو همین عصر غیبت هم میشه یار و یاور امام بود.

اما یه نکته خیلی ظریف و مهم تو این بخش مطرح میشه که نویسنده با اقتباس از «مکیال المکارم» بهش پرداخته: تفاوت «نصرت» و «خدمت». شاید تو نگاه اول هر دو یه معنی بدن، اما از دیدگاه این کتاب، فرق های اساسی دارن و توجه به این تفاوت، خیلی تو فهم نقش ما تو انتظار کمک می کنه.

تفاوت نصرت و خدمت از دیدگاه کتاب حاضری در میان غایبان

اینکه بفهمیم نصرت و خدمت چه فرقی با هم دارن، خیلی مهمه. این تفاوت به ما نشون میده که حتی کارهای کوچیک ما هم میتونه خیلی ارزش داشته باشه، اگه با نیت درست و شیوه صحیح انجام بشه.

صاحب «مکیال المکارم» در ادامۀ بحث خود، نکتۀ ظریفی را در بیان تفاوت میان «نصرت» و «خدمت» مطرح کرده است. او می گوید: «خدمت از دو جهت، اخص از نصرت است: اول اینکه در خدمت، مباشرت خادم (و کارگزاری مستقیم او) نسبت به آنچه انجام می دهد، لازم است؛ ولی نصرت بدون مباشرت هم حاصل می شود. دوم اینکه، خدمت از روی تواضع و تذلل نسبت به مخدوم، صورت می گیرد؛ اما در نصرت، چنین شرطی لازم نیست. بنابراین هر خدمتی، نصرت هست؛ ولی هر نصرتی، خدمت نیست.»

به زبون ساده تر، ببینیم این دو مفهوم چطور از هم جدا میشن:

توضیح این فرق خیلی جالبه. فرض کنید میخواید به یه نفر کمک مالی کنید. اگه پول رو بدید به یکی دیگه و بگید ببر به فلانی بده، شما اونو «یاری» کردین. این نصرت محسوب میشه. اما اگه خودتون برید پیش اون شخص، با تمام تواضع و فروتنی پول رو تقدیمش کنید، این کارتون «خدمت» حساب میشه. تو خدمت، شما مستقیماً دست به کار میشید و همون لحظه خودتون رو کوچیک میبینید در برابر اون کسی که بهش خدمت میکنید. پس هر خدمتی، نصرت هم هست، ولی هر نصرتی، خدمت نیست. این یعنی مقام خدمت بالاتره و عمق بیشتری داره.

این تفکیک نشون میده که ما چطور میتونیم تو زندگی روزمره مون، هم در مقام «ناصِر» (یاری کننده) باشیم و هم در مقام «خادم» (خدمتگزار). امام یاوری یعنی هر کاری که بتونه زمینه ظهور رو فراهم کنه، چه مستقیم و چه غیرمستقیم. این میتونه شامل کارهای فرهنگی، تبلیغی، اجتماعی، کمک به نیازمندان، امر به معروف و نهی از منکر و حتی خودسازی و تهذیب نفس باشه. هر کدوم از ما میتونیم تو این نهضت عظیم سهیم باشیم و با کارهای کوچیک و بزرگمون، قطعه ای از پازل ظهور رو کامل کنیم.

کتاب در ادامه به مراتب سه گانه نصرت هم اشاره می کنه که نشون میده یاری کردن امام (عج) ابعاد مختلفی داره و هر کسی میتونه در سطح خودش نقش ایفا کنه. این یعنی هیچ کس نباید احساس کنه که کاری از دستش برنمیاد. حتی یه دعا برای تعجیل در ظهور، خودش نوعی یاریه. پس امام یاوری یعنی یه منتظر فعال باشیم و تو هر موقعیتی که هستیم، قدمی برای اماممون برداریم.

جمع بندی: انتظاری از جنس عمل

خب، تا اینجا با چهار رکن اصلی فرهنگ انتظار از دیدگاه عباسعلی پرچی زاده تو کتاب «حاضری در میان غایبان» آشنا شدیم: امام باوری، امام پیروی، امام شیفتگی و امام یاوری. چیزی که خیلی تو این کتاب به چشم میاد و دلنشینه، اینه که نویسنده انتظار رو از یه حالت صرفاً ذهنی و انفعالی، به یه سبک زندگی کاملاً عملی و پویا تبدیل میکنه. این چهار رکن مثل دانه های تسبیح، کنار هم قرار میگیرن و یه حلقه کامل رو تشکیل میدن. نمیشه فقط باور داشت و عمل نکرد، یا عاشق بود و یاری نرسوند. اینا همه به هم وابسته ان و همدیگه رو تقویت می کنن.

این کتاب فقط یه بحث نظری درباره مهدویت نیست، بلکه یه راهبرد کاربردی و عملی برای زندگی روزمره ما منتظرانه. یعنی به ما یاد میده که چطور تو شلوغی های زندگی امروز، دغدغه امام زمان (عج) رو داشته باشیم و زندگی رو جوری بچینیم که رنگ و بوی انتظار به خودش بگیره. پیاده سازی این ارکان نه تنها به ما کمک می کنه که به وظیفه انتظارمون عمل کنیم، بلکه کیفیت زندگی فردی و اجتماعیمون رو هم بالا میبره. آدم منتظر، آدمیه که امید داره، هدف داره، فعال و پویاست و برای رسیدن به یه آینده روشن تلاش میکنه. این خودش برکات زیادی تو زندگی شخصی هر کسی داره.

«حاضری در میان غایبان» بهمون یادآوری میکنه که امام زمان (عج) غایب نیستن، بلکه «حاضری در میان غایبان» هستن. این ما هستیم که گاهی از حضور ایشون غافلیم. وظیفه ماست که با معرفت، پیروی، عشق و یاری، خودمون رو برای ظهور آماده کنیم و زمینه رو برای حکومت جهانی عدل ایشون فراهم کنیم. پس بیایید این مفاهیم رو تو زندگیمون جاری کنیم و نشون بدیم که واقعاً منتظر واقعی هستیم. خلاصه کتاب حاضری در میان غایبان ( نویسنده عباسعلی پرچی زاده ) به ما نشون داد که انتظار، نه فقط یک آرزو، بلکه یک مسئولیت و یک راه زندگی است که با عمل به چهار رکن کلیدی آن، می توانیم به جمع یاران واقعی امام زمان (عج) بپیوندیم.

مشخصات کتاب حاضری در میان غایبان

اگه با خوندن این خلاصه، کنجکاو شدید که خود کتاب رو هم بخونید و از سرچشمه اصلی این معارف بهره ببرید، اینجا مشخصاتش رو براتون میذارم:

• نام کامل کتاب: حاضری در میان غایبان
• نویسنده: عباسعلی پرچی زاده
• ناشر: نشر موعود عصر
• سال انتشار (اولین چاپ): ۱۳۹۸
• تعداد صفحات: ۱۹۱ صفحه
• موضوع: مهدویت، انتظار، سبک زندگی اسلامی، معارف دینی